Truyện Ngắn
Tình bạn giữa Khỉ và Rùa
Thích Nữ Hằng Như
Bà Hai ngồi yên nhìn hai đứa cháu Nội chạy nhảy đùa giỡn. Hết nhảy tưng tửng, rồi giả làm xe đua cấm đầu chạy vòng từ nhà bếp lên phòng khách. Hết đường tiến tới thì bọn chúng quành đầu chạy ngược lại, vừa chạy vừa bóp còi miệng tynh tynh... báo động khách đi đường nép sang một bên. Nhưng đâu có khách nào ngoại trừ mấy con chó nhỏ chạy theo đùa giỡn. Chạy mệt, chúng ngồi xuống bày đồ chơi ra chơi. Không được bao lâu. Chúng bắt đầu ồn ào. Ồn ào thân và ồn ào miệng. Ồn ào thân là đứa này xô đẩy đứa kia ngã xuống thảm. Đứa vừa ngã xuống thảm, nhanh chóng ngồi lại ngay thẳng yên lặng. Tưởng nó quên chuyện vừa xảy ra chắc? Không đâu, nó im lặng không khóc, nhưng thình lình, nó đứng dậy xô lại đứa nọ. Đứa nọ là chị lớn hơn nó một chút, nhờ lớn nên ngồi vững không té, nó không trả đủa lại thằng em, nhưng mà cái miệng nó cũng la lối om sòm, thằng nhỏ cũng bắt chước con chị ồn ào cái miệng theo. Tiếng la hét ỏm tỏi trong phòng khách nhỏ khiến người nào không quen với cảnh này, chắc chắn người đó sẽ rất mệt hai cái lỗ tai. Chẳng phải chúng ghét giận gì nhau mà làm vậy, chỉ vì tụi nó thích tranh giành nhau các món đồ chơi, giành được rồi, tiếp tục giành tiếp. Coi bộ không đứa nào nhường đứa nào. Mà cho dù một đứa chịu nhường, đi tìm món đồ chơi khác, thì đứa kia cũng sẽ tiếp tục màn giành giựt cho được món đồ chơi thứ hai mà thôi! Con nít là như vậy, ít khi chúng lặng thinh ngồi yên một chỗ. Ông Hai tức ông Nội của chúng vẫn thường nói: Con nít không phải là nhà tu, mà cho dù con nít sống trong chùa làm "chú điệu đuổi quạ" đi nữa, thì chúng cũng chỉ là một đứa con nít. Khi con nít ồn ào như thế thì người lớn hay la rầy, nhưng hễ chúng im lặng chừng vài phút thì người lớn đâm hốt hoảng ngang. Chuyện gì xảy ra thế? Có đứa nào bệnh không? Có phải nó bị sốt không?
Bà Hai chưa kịp suy nghĩ tiếp thì cô con dâu của bà từ trong phòng tắm bước ra nói lớn:
- Mấy đứa ồn quá, bà Nội nhìn kìa!
Bà Hai cười thầm trong bụng. Bà Nội nhìn thì sao chứ? Mấy đứa nhỏ đâu có làm gì quấy đâu. Chúng chỉ giành đồ chơi với nhau, chứ đâu có giành hay lấy cái gì của bà Nội đâu. Cho dù bà Nội có nhìn, thì bọn nhỏ vẫn thản nhiên làm việc của chúng, bằng chứng là nãy giờ bà Hai có rời mắt không nhìn bọn chúng một giây một phút nào đâu. Nếu chúng có im lặng một chút là bởi vì chúng nó mệt, ngưng lại để hít thở, rồi lại ồn ào tiếp. Bà Hai không thấy có gì bực bội hay phiền lòng khi nhìn mấy đứa nhỏ chơi đùa với nhau như thế, mặc dù cách chơi đùa của chúng khác với cách chơi đùa của bà khi còn nhỏ, bởi hồi nhỏ bà làm gì có nhiều đồ chơi như chúng bây giờ để tranh giành với nhau. Bà Hai vẫn yên lặng quan sát cháu. Ngay lúc đó giọng nói của Mẹ mấy đứa nhỏ nghe như có vẻ nghiêm nghị và ra lệnh, nhưng lại có pha chút dỗ dành vang lên:
- Tới giờ lên giường rồi đó. Hôm nay mấy đứa muốn nghe Mẹ kể chuyện gì đây?
Mấy đứa nhỏ vẫn còn kèn kựa chưa đứa nào chịu đứng dậy. Bây giờ bà Hai mới lên tiếng:
- Mấy đứa lên nằm trên sa lông. Tối nay bà Nội thay Mẹ mấy đứa kể chuyện đời xưa cho nghe, mấy đứa có muốn không?
Hai cái miệng đồng loạt trả lời:
- Muốn... Muốn....
Bà Hai hỏi lại:
- Hai cháu vừa nói gì, nói lại cho bà nghe, bà nghe không rõ!
Cả hai cái miệng chu lại trả lời một lượt:
- Dạ muốn... Dạ muốn!
- Ừ như vậy mới phải. Nói chuyện với người lớn phải lễ phép thì mới ngoan. Nói xong bà Hai quay nhìn Mẹ mấy đứa nhỏ nói:
- Con lấy mền ra đắp cho các cháu, rồi đi làm việc con cần làm đi.
Bà Hai ngồi xuống chiếc ghế bành, kéo hai chân lên, chân này đặt lên chân kia, hai bàn tay ngửa đặt lên nhau trong tư thế ngồi thiền một cách thoải mái rồi cất giọng: - "Ngày xưa....." thì đứa cháu Nội trai mười lăm tuổi, cao nghều nghệu, trong tay ôm tấm mền mỏng, từ trên lầu phóng nhanh từng bậc xuống nói:
- Bà Nội cho con nghe với.
Rồi Mẹ mấy đứa nhỏ cũng nói:
- Con cũng muốn nghe Mẹ kể chuyện.
Thằng con trai của bà và cả ông Nội của mấy đứa nhỏ không nói không rằng, cũng đến ngồi xuống bên cạnh mấy đứa nhỏ. Hai đứa nhỏ, một gái sáu tuổi nằm gát chân lên đùi Cha, một trai út ba tuổi nằm trong lòng Mẹ. Còn thằng cháu trai lớn thì ngồi sát bên và ngả đầu lên vai ông Nội một cách âu yếm.
Bà Hai chớp nhẹ đôi mắt cảm nhận sự ấm áp trong lòng khi thấy các thành viên yêu thương của bà đang quây quần nghe bà kể chuyện. Chuyện kể rằng:
***
"Ngày xưa, xưa lắm, hồi đó loài vật biết nói và hiểu được tiếng người. Trong một dòng sông hiền hoà thơ mộng nọ, có cặp vợ chồng Rùa rất yêu thương nhau và sống rất hạnh phúc. Một hôm nhân ngày kỷ niệm anh chị Rùa quen nhau, họ đã cùng nhau làm một buổi tiệc tại nhà. Chị Rùa cảm thấy hạnh phúc quá nên ăn nhiều hơn thường ngày khiến đêm đó bị sình bụng không tiêu. Qua ngày hôm sau dẫn đến chứng đau bụng không hết. Anh chồng mời các lương y thủy giới đến chữa trị, nhưng bệnh không thuyên giảm. Chị Rùa đau bụng nằm rên "ui... ui..." trong động đá. Nhằm lúc nước lớn, đàn Tôm lội ngang qua. Có một chú Tôm lội gần hang đá thấy anh Rùa lấp ló ngay miệng động, mà bên trong thì có tiếng rên, bèn hỏi:
- Anh Rùa ơi! Bộ nhà anh có ai đau bệnh hay sao, mà tôi nghe có tiếng rên vậy?
Rùa chồng bước hẳn ra ngoài trả lời:
- Mấy hôm nay, vợ tôi bị bệnh, ăn không tiêu, tôi có mời lương y tới trị nhưng không khỏi mà mỗi lúc mỗi đau nhiều hơn, tôi lo quá.
Chú Tôm vừa cười mỉm vừa nói:
- Tôi biết có một thứ thuốc hay lắm, có thể giúp chị Rùa hết bịnh tức khắc, nhưng không biết anh dám thử không?
- Anh biết làm ơn chỉ giùm tôi, ơn này tôi xin tạc dạ ghi lòng không bao giờ dám quên.
Chú Tôm nhúc nhích mấy cọng râu, rồi trả lời:
- Ơn nghĩa gì anh Rùa. Tôi biết thì mách giùm anh. Anh nên lên bờ đi kiếm lá gan của con Khỉ. Đem về phơi khô, rồi xé từng miếng nhỏ đút cho chị ăn. Ăn hết lá gan của Khỉ thì bịnh của chị Rùa bảo đảm hết liền.
Nói xong Tôm theo đàn lội đi. Rùa chồng vào hang kể cho vợ nghe thứ thuốc mà anh Tôm vừa mới nói. Hai vợ chồng suy nghĩ mãi không biết đi đâu tìm Khỉ. Một lúc lâu anh Rùa mới nhớ ở cách đó không xa có một cù lao khá lớn . Nơi đó có rất nhiều chú Khỉ thường hay nhảy nhót đùa giỡn trên cây cạnh bờ sông. Anh Rùa dặn vợ ở nhà ráng chịu đựng chờ anh đi tìm thuốc mang về trị bệnh.
Trên đường đi, Rùa chồng vừa bơi vừa suy nghĩ làm sao mời được một con Khỉ về động của mình. Bận suy nghĩ nên tới bờ thì đã nửa đêm. Trên trời trăng mười sáu sáng vằng vặc. Rùa bò lên bờ gặp ngay một anh Khỉ đang chuyền từ cây này sang cây kia. Rùa lớn tiếng gọi:
- Anh Khỉ... anh Khỉ....
Khỉ đưa tay lên trán che mắt nhìn quanh tìm kiếm:
- Ai gọi tôi vậy?
- A... Tôi là Rùa đây.
- Ủa... anh Rùa hả. Ban đêm ban hôm anh gọi tôi có chuyện gì không?
Rùa trả lời:
- Không có gì cả. Hôm nay trăng sáng và đẹp tôi lội vòng vòng chơi, thấy anh tôi có cảm tình ghé vào bờ chào hỏi, thế thôi!
- Vậy sao? Ba Má và các anh chị tôi đi ngủ cả rồi. Một mình tôi cũng đang buồn không biết nói chuyện với ai. Nghe anh nói chuyện mềm mỏng dễ mến lắm. Vậy mà lúc trước thấy anh lạnh lùng xa lạ, tôi cứ tưởng là anh dữ dằn và khó ưa lắm chứ!
- Không nói chuyện với nhau. Sao biết ai hiền lành, ai hung dữ chứ? Tôi là người hiền lành và dễ chịu nhứt thế gian này đó anh Khỉ. Thôi anh xuống gần đây nói chuyện cho vui. Anh ngồi trên cây, tôi ngóng cổ nhướng mắt nhìn lên mỏi mắt và mỏi cổ quá.
Thoắt một cái Khỉ đã nhảy xuống ngồi ngay bờ sông cạnh Rùa. Rùa giở giọng nịnh hót:
- Trời nước ơi! Anh chuyền cây giỏi quá, tôi phục anh tài anh lắm!
Khỉ nhe răng cười trả lời:
- Tôi không bơi lội giỏi dưới nước như anh, nhưng có cái là chạy nhảy chuyền cây không ai bằng. Những đêm trăng tròn sáng mát như thế này, tôi ít chịu ngủ sớm, thích một mình ngắm trăng bên bờ sông. Thật thơ mộng.
Nghe Khỉ nói như vậy. Rùa trong lòng không biểu đồng tình, chỉ mong làm sao dụ Khỉ đi theo mình, nhưng bề ngoài thì làm ra vẻ ngưỡng mộ Khỉ bằng cách đưa cổ nhìn lên trời ngắm trăng rồi nói hùa theo:
- Anh nói nghe hay quá. Không dè anh biết thưởng thức vẻ đẹp của đêm trăng. Nhưng nếu trong đêm trăng đẹp như thế này mà anh nghe được đoàn cá đủ màu sắc hoà nhạc và tập dợt những điệu múa, chuẩn bị cho kỳ thi vượt vũ môn thì chắc anh sẽ còn thích vạn lần hơn.
- Thiệt là có cá hoà nhạc và múa hát nữa sao?
- Phải, nơi động tôi ở, mỗi buổi sáng vào lúc mặt trời mọc, cá cùng hoà nhạc đón bình minh, đặc biệt là những đêm trăng cá ở nhiều nơi trên con sông tụ họp lại. Tiếng nhạc của mỗi loại cá hoà nhịp cùng tiếng nước chảy róc rách trên động đá, trên rong rêu nghe tuyệt diệu vô cùng không khác gì tiếng nhạc ở thiên thai.
- Nghe anh nói, tôi thiệt thấy ham quá, nhưng là loài sống trên bờ thì đành thua anh ở điểm này chớ biết làm sao bây giờ.
Rùa liền nói:
- Chuyện không biết lội của anh giải quyết dễ ợt. Nếu anh muốn đến đó cho biết thì cứ ngồi trên lưng tôi, tôi sẽ đưa anh tới đó xem hoà nhạc xong sẽ đưa anh trở lại bờ an toàn không ướt một sợi lông của anh.
- Thôi cảm ơn anh. Tôi nặng như vậy, ngồi trên lưng khiến anh mệt nhọc lắm.
- Khách sáo gì không biết. Chỗ anh em với nhau. Anh đừng ngại. Tôi cũng muốn khoe với anh đời sống của loài thuỷ tộc chúng tôi có nhiều cái hay không thua kém gì đời sống của loài động vật trên đất liền. Anh lên mau chúng ta đi cho kịp giờ.
Khỉ nghe Rùa "nổ" quá nên cũng muốn đi xem cho biết. Khỉ vội leo lên mai Rùa. Rùa bò xuống sông bơi thật nhanh, lòng sung sướng, vì đã gạt được chú Khỉ "ngây thơ" quá dễ dàng. Đi được nửa đường thì trời gần sáng. Khỉ nhìn xung quanh thấy nước nhấp nhô lượn sóng lại nghe chừng như có gió thổi bên tai nên hỏi:
- Dường như có tiếng hoà nhạc phải không anh Rùa, gần tới nơi chưa vậy anh?
Bây giờ Rùa mới phá cười nói:
- Anh Khỉ à, thấy anh nhanh nhẹn, tôi tưởng anh thông minh lắm. Ai dè anh là con vật kém thông minh nhất thế giới mới tin chuyện cá hoà nhạc.
- Nếu không có chuyện cá hoà nhạc thì sao anh lại chở tôi đi làm chi cho mệt.
- Tôi cần lá gan của anh để chữa bệnh cho vợ tôi.
- Ồ, thì ra vậy?
Khỉ chớp mắt, trầm ngâm một chút rồi nói tiếp:
- Sao lúc đầu anh không nói sớm, để bây giờ anh đem tôi về mổ bụng tìm khắp chỗ cũng không làm sao kiếm được lá gan của tôi.
- Tại sao lạ thế?
- Anh không biết sao, loài Khỉ chúng tôi có tính cẩn thận, trước khi nhảy vào chỗ nguy hiểm, chúng tôi thường treo lá gan lên một nhánh cây. Như thế sẽ chắc chắn và khỏi mất công đi tìm. Treo gan rồi chúng tôi tự do chạy nhảy dễ dàng. Hồi nãy, anh hối quá nên tôi quên đem gan theo rồi.
Rùa ngạc nhiên ngừng bơi. Khỉ nói tiếp giọng thật từ bi:
- Nếu anh đừng gạt tôi, nói tử tế cho tôi biết là vợ anh đau nặng cần lá gan của tôi để chữa bệnh cho vợ anh, thì tôi không bao giờ từ chối. Anh thừa biết là tôi có cảm tình với anh mà. Lá gan của tôi treo trên cành cây hay ở trong bụng tôi thì cũng thế thôi, không thiệt hại gì cho tôi cả. Nếu anh thành thật một chút thì tôi sẵn sàng tặng chị lá gan và sung sướng vì đã làm được việc thiện cứu vợ anh khỏi bệnh. Ba má tôi vẫn thường dạy chúng tôi phải giúp đỡ người gặp hoạn nạn nhưng rất tiếc anh chơi xấu với tôi như vậy thiệt là không ổn chút nào!
Rùa nghe Khỉ nói như thế cảm thấy ngượng ngùng, nhất là thấy dáng điệu bình thản của Khỉ càng làm cho Rùa thêm hỗ thẹn. Tuy nhiên Rùa vẫn tiếc là không lấy được lá gan của Khỉ vì lòng ích kỷ muốn cứu vợ của mình.
- Tôi thật cảm thấy xấu hổ vì đã lường gạt một người bạn tốt như anh. Bây giờ có chở anh về động của tôi cũng vô ích vì anh không đem lá gan theo.
- Tôi hiểu lòng yêu thương vợ của anh nên cũng không tức giận anh làm gì. Tôi bằng lòng cho lá gan của tôi. Thôi anh mau chở tôi về cù lao để lấy gan làm thuốc cho chị.
Rùa cám ơn rối rít quay đầu bơi vào bờ. Vừa đến bến sông, Khỉ vội nhảy lên bờ, leo lên cây chuyền cành này sang cành khác. Chờ hơi lâu, Rùa sốt ruột nói lớn:
- Lá gan của anh đâu?
Khỉ lượm một hòn đá to liệng mạnh xuống lưng Rùa và nói:
- Gan của tôi đó, đem về mà làm thuốc cho vợ anh đi!
Hòn đá to của Khỉ liệng trúng lưng Rùa, tuy không làm tổn thương thể xác, nhưng nó xáo động tâm tư tình cảm của Rùa rất nhiều. Nhìn nét giận dữ của Khỉ, Rùa không tức giận mà trái lại khiến Rùa hối hận vô cùng. Rùa suy nghĩ tại mình có lòng hiểm ác định giết hại bạn để cứu mạng vợ mình. Cũng may Khỉ lanh trí nếu không thì đã mất mạng rồi. Khỉ oán hận mình là phải. Mà anh Tôm kia cũng quá độc ác, bày chi phương thức ác đức quá, mà mình thì cũng ác không thua gì Tôm. Chưa biết lá gan của Khỉ có trị được bệnh hay không mà đã vội tin lời. Nói cho cùng dù anh Tôm nói đúng đi nữa thì cũng không thể giết oan một mạng để cứu một mạng được. Dù kẻ được cứu là người thân yêu nhất đời mình, mà kẻ bị giết là kẻ mà mình thù oán, cũng không được giết hại, huống hồ mình lại muốn lấy mạng của bạn Khỉ.
Rùa thật sự hối hận quá, nên thả mình lềnh bềnh trên mặt nước, một lúc sau Rùa ngước lên nhìn Khỉ đang đứng trên bờ bằng đôi mắt hiền từ, chép miệng xin lỗi:
- Tôi rất ân hận về hành động bất nghĩa gian ác vừa rồi, xin anh từ bi hỷ xả cho tôi.
Nãy giờ Khỉ cũng ngạc nhiên không thấy Rùa có phản ứng gì khi bị Khỉ liệng đá trúng lưng, trái lại anh ta có vẻ trầm ngâm suy nghĩ lại lộ vẻ buồn rầu nữa.. Bao nhiều giận hờn của Khỉ đã theo viên đá đổ trút xuống lưng Rùa rồi, nên khi nghe Rùa nói lời hối hận thì Khỉ cảm thấy hả giận ngay, vì bản tánh của Khỉ vốn cởi mở không hiểm ác. Khỉ cũng thốt lên lời xin lỗi Rùa:
- Tôi cũng xin anh tha lỗi cho cử chỉ nóng giận vừa rồi của tôi. Anh có sao không? Lên đây tôi xem, tôi sẽ đi hái thuốc chữa trị cho anh.
- Cám ơn, tôi không sao cả. Viên đá tuy to, như lưng tôi cũng khá cứng. Lòng tốt của anh làm tôi cảm động và mắc cở vô cùng.
Rùa từ từ bò lên mặt đất, Khỉ cũng tuột xuống khỏi cây. Khi biết Rùa không sao cả Khỉ an tâm hỏi thăm về bệnh tình của chị Rùa. Rùa kể rõ căn bệnh của vợ mình cho Khỉ nghe. Nghe xong Khỉ nói:
- Không sao, anh đừng lo, tôi biết có thứ lá cây này trị bệnh đó hay lắm. Anh nằm nghỉ mệt ở đây chờ tôi đi hái lá trị bệnh cho chị.
Khỉ chuyền cây đi một lúc, ôm trên tay một bó lá xanh nhỏ. Khỉ nói với Rùa:
- Nào bây giờ chúng ta cùng về động chữa bệnh cho vợ anh.
Khỉ ngồi trên lưng Rùa, Rùa bơi nhanh. Lần này cả hai không ai để tâm hại ai nữa, mà cùng lo một chuyện là về động nhanh để trị bệnh cho chị Rùa. Cả hai cùng im lặng nhưng ý nghĩ của họ gần như giống nhau. Đó là sự thông cảm, lòng chân thật muốn giúp đỡ nhau. Một hồi lâu Khỉ lên tiếng nói với Rùa:
- Trong khu rừng dạo này có một vị Tăng đến ở tu. Những đêm trăng sáng Ngài thường hay thuyết pháp, anh có đi nghe không?
Rùa trả lời:
- Tôi thường đi nghe, nhưng nghe hoài mà tâm tánh vẫn chưa sữa đổi gì được nhiều. Cũng ích kỷ, nhỏ nhen, cũng hẹp hòi đố kỵ, thấy ai hơn thì ganh tỵ, thấy ai thua thì khinh bỉ. Chúng ta đối với Thầy thì kính mến, còn đối với nhau thì chẳng ra gì. Trước mặt Thầy, chúng ta chào hỏi nhau làm như quý mến nhau lắm, còn sau lưng Thầy thì chúng ta ghét nhau như chó với mèo.
Khỉ đáp lời:
- Tôi cũng nhận thấy như vậy, chúng ta còn xa với đạo lắm. Tôi nhớ lời Thầy giảng kỳ rồi: "Tâm dục vọng chỉ để dối gạt, trái nghịch với đạo. Người vào đạo phải dùng tâm đoan chánh, ngay thẳng làm gốc" (Kinh Di Giáo). Vậy mà hồi nãy tôi đã dùng tâm dối trá để gạt anh. Anh biết không thường ngày tôi có tâm khinh người, thấy anh chậm chạp, nên nhăn nhó trêu chọc.
- Còn tôi, thấy anh nhanh nhẹn khôn ngoan nên tôi sanh tâm đố kỵ, bị anh trêu chọc nên sanh tâm thù ghét, cố chấp, mong có dịp trả thù. Cũng may chúng ta dừng lại kịp thời, bằng không thì: "Ác do tâm sanh, trở lại hại tâm, như sắt hay sanh sét, sét lại tiêu sắt" (Kinh Bột). Khỉ gật đầu nói:
- Anh nói thật đúng: "Nói ác, mắng chửi, kiêu căng, khinh người. Các điều ác ấy khởi ra là ganh ghét, oán hận sanh ngay. Nói lời khiêm tốn, tôn kính, bỏ oán, nhẫn ác là ganh ghét, oán hận, tự dứt. Là người sanh ở đời, cái búa tại trong miệng sở dĩ giết thân cũng do lời nói dữ" (Kinh Pháp Cú).
Mãi lo bàn luận vấn đề tu học, chẳng mấy chốc cả hai về đến hang Rùa. Khỉ trổ tài làm lương y. Đâm lá vắt nước cho chị Rùa uống, mấy ngày sau chị Rùa cảm thấy khoẻ khoắn và từ từ khỏi bệnh. Trước khi ra về Khỉ dặn:
- Anh chị nhớ tối mai đi nghe Thầy giảng nghe. Chúng ta đi nghe pháp để sửa đổi tâm tánh, hành thiện bỏ ác.
Nói xong Khỉ nghiêng đầu chào chị Rùa. Vị chủ nhà chậm chạp trả lễ và không quên cảm tạ ơn chữa bệnh của khách. Xong đâu đấy Rùa chở Khỉ bơi thông thả đến mé rừng. Đến nơi, Khỉ nhảy vội lên bờ, hái một cành hoa mai nhỏ thật đẹp đưa cho Rùa và nói:
- Chỉ còn nửa tháng là Xuân về rồi đó. Nhân dịp này tôi xin biếu chị nhà cành hoa Mai nở sớm này và cầu chúc anh chị một mùa Xuân nhiều hạnh phúc.
Rùa gật đầu chào anh bạn quý, sau khi hứa hẹn ngày gặp lại, rồi há miệng ngậm cành hoa Mai, thủng thỉnh bò xuống nước, lòng cảm thấy thật vui vẻ vì có một người bạn tốt tâm tốt bụng, lại cảm thấy sung sướng khi nghĩ đến chị Rùa đã khoẻ mạnh đang chờ anh trở về ở động nhà với cành hoa mai vàng trên miệng."
***
Câu chuyện đáng lẽ còn nữa. Chẳng hạn như mấy ngày sau anh Rùa đưa vợ đến rừng Khỉ nghe vị Tăng thuyết pháp và những ngày tới tình bạn của Rùa, Khỉ ngày thêm khắng khít. Tiếp theo là gia đình Rùa và người bạn Khỉ được vị Tăng sách tấn tinh thần tu tập, giúp họ chuyển đổi Nhận thức, biết thương và giúp đỡ những loài vật sống xung quanh. Câu chuyện sẽ còn nhắc tới anh Tôm có tâm xấu ác bị người ta thả lưới vớt lên bờ ăn thịt cho thấy gây nhân nào thì nhận quả nấy v.v... và v.v...
Truyện kể có thực có hư nhằm nhân cách hoá đời sống của con vật để ám chỉ con người. Nhưng mà con người và con vật cũng đâu có gì khác nhau, được sinh ra đời, sống ở đời, hết căn mạng thì chết đi, chỉ khác nhau ở bản năng và trí tuệ. Vì thế con người sống ở đời phải sống sao cho xứng đáng. Phải biết sống một cách thiện lương. Làm lành lánh dữ. "Chư ác mạc tác. Chúng thiện phụng hành".
Câu chuyện bà Hai kể hấp dẫn mấy đứa nhỏ, ngoại trừ thằng út ngủ khì trong tay Mẹ khi tới đoạn Khỉ và Rùa đấu khẩu nhau. Còn con bé và thằng anh thì nghe đến hết câu chuyện. Con bé tin câu chuyện bà Nội kể là có thật trăm phần trăm và thích chuyện này lắm. Trước khi Ba nó bồng vào phòng ngủ, nó còn dặn dò bà Hai:
- Ngày mai bà Nội kể chuyện Khỉ với Rùa nữa nghe bà Nội.
Còn thằng anh lớn trước khi lên lầu nó hôn chào ông bà Nội, Ba Mẹ nó, rồi ghé vào tai ông Nội hỏi nhỏ:
- Ông Nội, chuyện bà Nội kể có thiệt hôn... ông Nội?!!
Ông Nội nó chưa kịp trả lời thì vù một cái nó biến mất trên cầu thang.
Đêm tối xuống khá sâu. Bà Hai đưa tay đấm vài cái sau lưng, rồi che miệng nửa muốn ngáp nửa lại thôi. Ông Hai chờ bà vào phòng, khép cửa lại. Một ngày mệt mỏi trôi qua nhưng đó cũng là một ngày đáng sống trong cuộc đời của hai vợ chồng già có tâm đạo, biết hành đạo, hiện đang sống chung với con cháu dưới một nhà có thể nói là hạnh phúc./.
THÍCH NỮ HẰNG NHƯ
(10-01-2018)
Tài liệu:
- Chuyện kể dựa theo "Dưới Gốc Mai Vàng" của Bảo Liên, đăng trong Truyện Cổ Phật Giáo Tập 3.
- Cốt truyện rút ra bài học: "Lấy từ bi thắng nóng giận. Lấy hiền lành thắng hung dữ. Lấy bố thí thắng gian tham. Lấy chân thật thắng ngoa ngụy