Danh mục
Số lượt truy cập
1,000,000

GS. Nguyễn Văn Lục - Nhận định về ba vai trò của Bảo Đại: Vua, Cố vấn tối cao, và Quốc trưởng (P7)

Wednesday, January 25, 20171:31 PM(View: 11006)
GS. Nguyễn Văn Lục - Nhận định về ba vai trò của Bảo Đại: Vua, Cố vấn tối cao, và Quốc trưởng (P7)

Nhận định về ba vai trò của Bảo Đại: Vua, Cố vấn tối cao, và Quốc trưởng (P7)

blankBài báo trên tờ Trường An, xuất bản tại Huế trong dịp này càng tường thuật đầy đủ bao nhiêu, càng đánh bóng Đức Hòang Thượng bao nhiêu càng cho thấy nó dơ dáy, thối tha bấy nhiêu!

Tìm hiểu con người Bảo Đại qua cuốn Hồi ký của ông

 

Ngai vàng nhà Nguyễn sụp đổ: chấm dứt 400 năm triều Nguyễn

Vua Bảo Đại cũng như Hoàng hậu Nam Phương là những người thấm nhuần văn hóa Pháp nên không thể nào không so sánh cái hoàn cảnh bấp bênh của họ so với số phận cay nghiệt dành cho vua Louis XVI trong cuộc cách mạng Pháp? Bài học Varennes còn đó hẳn là phải nhắc nhở Bảo Đại điều gì? Thật vậy, vào ngày 20-25 tháng sáu 1791, giai đoạn sôi bỏng của cách mạng Pháp, vua Louis và cả hoàng gia đã quyết định tìm cách trốn ra ngoại quốc qua ngã Varennes. Sự tính toán hẳn là đã hết sức cẩn trọng và bí mật. Nhưng rồi cả hoàng gia đã bị bắt tại nơi đây và sau đó bị lên máy chém. Chỉ nghĩ lại thôi cũng đủ rùng mình cho các trò chơi chính trị.

blank

Louis XVI nghỉ ở Vanrennes (1791). Nguồn: http://pages.uoregon.edu/

Bảo đại muốn tránh cái thảm cảnh đó nên quyết định không bỏ trốn tuy cũng có cơ hội. Theo Nguyễn Kỳ Nam ngày 12 tháng Tám, 1945 một viên đại tướng Nhật vào nội thành xin gặp Bộ trưởng bộ Tư Pháp Trịnh Đình Thảo nói là có việc khẩn và mật. Lúc đó có mặt nhà báo Nguyễn Kỳ Nam vì ông đang là Đổng lý văn phòng bộ Tư pháp trong nội các Trần Trọng Kim ở Huế.

“Viên đại tướng Nhật nói: “Tôi từ Sài Gòn vào đây để nhờ ông Bộ Trưởng vào yết kiến Hoàng đế đặng hỏi Ngài: có muốn trao cho quân đội Nhật gìn giữ trật tự trên toàn cõi lãnh thổ V.N. không? Nếu Hoàng đế muốn dẹp những đảng phái chính trị muốn lăm le đoạt chính quyền, thời quân đội Nhật sẵn sàng dẹp tất cả. Tướng Nhật nói thêm, Bộ tham mưu của chúng tôi phúc trình về nói rằng: Việt Minh đang huy động lực lượng trong bóng tối chờ ngày cướp chính quyền. Nghe trình bày xong, Bảo Đại từ chối nói không, vì không muốn đổ máu nữa.”

(Nguyễn Kỳ Nam, ibid., trang 190)

Chính vì thế, Bảo Đại quyết định ở lại Huế, chấp nhận đối đầu với một tình thế khó khăn và nguy hiểm. Cuối cùng ông hy vọng dân sẽ không bỏ rơi ông. Đây có phải là một hy vọng ảo tưởng không? Người ta sẽ có câu trả lời rõ ràng và đầy đủ hơn lúc ông trịnh trọng tuyên bố thoái vị.

Cho nên, quyết định ở lại là một quyết định khôn ngoan. Có tính toán mà có thể chỉ mình Bảo Đại có thể làm được. Tôi vẫn nghĩ cần đánh giá thực chất con người Bảo Đại ở những lúc tình thế cực đoan như lúc này!

Một tình thế mà dòng cuốn của chính trị cứ thế như một dòng cuồng lũ khó bề giữ nổi. Nó tiếp nối nhau mỗi lúc mỗi căng thảng mà không gì ngăn cản được.

Daniel đã nhận thức ra điều ấy, ông viết:

“Tình thế đã không thể nào đảo ngược. Mặc dầu trước đó có tin một nhóm đột kích lấy tên là “Lambda” gồm 6 người do đại úy Pháp Castelnat đã nhảy dù cách Huế 28 kilô mét nhằm tìm cách ngăn chặn Bảo Đại đừng thoái vị. Họ đã bị Việt Minh bắt ngay khi chiếc dù của họ chạm mặt đất. Cho dù họ có không bị bắt thì tình thế xem ra cũng đã quá trễ. Họ không ngăn cản được việc từ chức của Bảo Đại!”

(Daniel Grandclément, ibid., trang 161)

Bây giờ ngồi nhìn lại thời cuộc lúc đó nhiều người có thể chê trách Bảo Đại là hèn nhát. Nhưng người ngoài cuộc đâu biết rằng ngay sáng ngày 23, Bảo Đại đã nhận được một tối hậu thư của Việt Minh đòi phải từ chức trong vòng 12 tiếng đồng hồ, nếu không lực lượng cách mạng sẽ không bảo đảm tính mạng của hoàng gia. Bức điện tín ký tên rất vu vơ, rất không rõ ràng, chẳng biết cái ủy ban đó là ai? “Un comité de patriotes représentant tous les partis et toutes les couches de la population” (một ủy ban của những người ái quốc đại diện cho tất cả các đảng phái và các tầng lớp dân chúng.)

Hôm sau là ngày 23, Bảo Đại cho hay cung điện nhà vua như trống rỗng, vắng mặt Trần Trọng Kim cũng như các vị bộ trưởng, ngoài mấy người lính canh và người anh em họ Vĩnh Cẩn. Cũng theo Bảo Đại, trước đó ông có liên lạc với Tổng thống Truman, thống chế Tưởng Giới Thạch, vua nước Anh, tướng De Gaulle, nhưng đã không được ai trả lời.

Việt Minh hẳn đã tìm đủ cách để cô lập Bảo Đại bao trùm một sự sợ hãi vu vơ, đe dọa trực tiếp, gián tiếp buộc Bảo Đại phải đi đến chỗ từ chức. Mà mạng sống của chính mình và sự an toàn của hoàng gia đủ để Bảo Đại phải từ chức!

Chẳng hạn, đây là một bằng cớ, một thằng nhãi vốn chỉ là một anh kèm trẻ, giáp mặt hoàng thượng vốn đã khó, có thể trở thành một cố vấn!

“Nhưng vào một buổi chiếu, Bảo Đại cho biết có một thanh niên mà ông mới tuyển vào dạy học cho Bảo Long đã vào gặp và năn nỉ Bảo Đại phải rời Hoàng Cung đi trú ẩn ở chỗ lăng tẩm các vua nhà Nguyễn.”

(S.M. Bao Daï, ibid., trang 117)

Bảo Đại không biết đây là một lời khuyên chân thành hay là một sự xúi dục nào khác. Và cho đến sau này, bảo Đại cũng không bao giờ biết rõ câu chuyện. Chỉ rất tiếc, Bảo Đại không cho biết tên người thanh niên này là ai?

Và đến khuya, lại thêm viên giám đốc bưu điện đem vào trình một công điện vào trình đánh đi từ Hà Nội.

“Thể theo ý nguyện của toàn dân Việt Nam sẵn sàng hy sinh tất cả để bảo vệ nền độc lập quốc gia, chúng tôi kính cẩn xin nhà vua làm một nghĩa cử lịch sử bằng cách từ nhiệm. Công điện do đại diện những người yêu nước đại diện cho tất cả các đảng phái và mọi tầng lớp đân chúng.”

(S.M. Bao Daï, ibid., trang 118)

Nhưng ngay từ đầu bài viết này, tôi đã đánh giá Bảo Đại là người ham sống, sợ chết và bằng bất cứ giá nào, ông cũng chọn cho mình một con đường sống. Chọn sự hợp tác với Pháp, rồi bỏ rơi Pháp, chọn Nhật rồi sau chọn Việt Minh, và lại quay trở lại với Pháp — hưởng trọn vẹn mọi bổng lộc trong vai trò Vua và trong vai trò Quốc Trưởng.

Nếu nói ai là người thúc dục Bảo Đại thoái vị thì người thứ nhất có thể là Huỳnh Thúc Kháng. Bên cạnh đó là Phạm Khắc Hòe. Hòe cũng đưa ra cái gương của Louis XVI và gián tiếp dọa Bảo Đại là đừng để nước đến chân mới nhảy.

Chẳng biết Ủy ban lãnh đạo là ai ở Hà Nội để phúc đáp công điện. Bảo Đại đành gửi cho “Comité des Patriotes” (Ủy Ban những người yêu nước) lá thư phúc đáp như sau:

“Phúc đáp lời kêu gọi của quý ông, tôi sẵn sàng từ nhiệm. Trong cái giờ lịch sử quyết định của dân tộc, đoàn kết thì sống, chia rẽ là chết. Tôi sẵn sàng hy sinh tất cả cho sự đoàn kết được thực hiện và tôi mong mỏi các vị lãnh đạo ủy ban này đến Huế trong thời gian sớm nhất để chuyển giao quyền hành.”

(S.M. Bao Daï, ibid., trang 119)

Ngày 25-8, đại diện của Hồ Chí Minh là Trần Huy Liệu, trưởng phái đoàn cùng với Cù Huy Cận đến gặp Bảo Đại.

blank

Trần Huy Liệu. Nguồn: http://daidoanket.vn/

Trần Huy Liệu vốn là một nhà báo, bút hiệu Nam-Kiều, viết cho tờ Đông Pháp, ở trong Nam — vóc dáng tầm thường, mắc lác. Trần Huy Liệu nhân danh lãnh tụ Hồ Chí Minh trân trọng nhận chiếu thoái vị từ tay Bảo Đại và yêu cầu Bảo Đại đọc trước công chúng Huế.

Nguyên văn chiếu thoái vị của vua Bảo Đại, buổi chiều, ngày 25 tháng tám, 1945:

“Chiếu rằng:

Hạnh-Phúc của dân Việt-Nam

Độc-Lập của nước Việt-Nam

Muốn đạt mục-đích ấy, Trẫm đã tuyên bồ sẵn-sàng hy-sinh hết thảy, và muốn rằng sự hy-sinh của Trẫm phải lợi ích cho Tổ-quốc.

Xét tới sự đoàn-kết toàn-thể quốc-dân trong lúc này là điều tối cần thiết, Trẫm đã tuyên-bố ngày 22 tháng 8 vừa rồi trong giờ nghiêm-trọng của Lịch-Sử Quốc-Gia: Đoàn-Kết là sống, Chia rẽ là chết.

Nay thấy nhiệt-vọng dân-chủ của quốc-dân Bắc-Bộ lên cao, nếu Trẫm cứ yên vị đợi một Quốc-Hội thì e rằng khó tránh được sự Nam-Bắc tương tàn, đã thống khổ cho quốc-dân lại thuận-lợi cho người ngoài lợi dụng.

Mặc dầu Trẫm đau đớn nghĩ đến công lao Liệt-Thánh đã vào sinh ra tử đã gần 400 năm để mở mang non-sông đất nước từ Thuận-Hoá tới Hà-Tiên. Mặc dầu Trẫm buồn rầu nghĩ tới 20 năm qua Trẫm ở trong cái cảnh không thể thi-hành được việc gì đáng kể cho nước nhà như lòng Trẫm muốn, Trẫm cũng quả-quyết thoái-vị nhường quyền điều-khiển quốc-dân cho Chính-phủ Dân-Chủ Cộng-Hoà.

Sau khi thoái-vị, Trẫm chỉ mong ước có 3 điều:

– Đối với Tôn-Miếu và Lăng-Tẩm của Liệt-Thánh Chính-phủ mới nên giữ-gìn cho có trọng thể.

– Đối với các đảng-phái đã từng tranh-đấu cho nền Độc-Lập Quốc-Gia nhưng không đi sát phong-trào dân-chúng, Trẫm mong Chính-phủ mới ôn-hoà mật-thiết xử-đối để những phần-tử ấy cũng có thể góp sức kiến-thiết quốc-gia và để tỏ ra rằng chính thể mới xây đắp trên sự đoàn-kết của toàn-thể quốc-dân.

– Trẫm mong tất cả các đảng phái, các giai-từng xã-hội, các người trong Hoàng Tộc nên hợp nhất ủng-hộ triệt-để Chính-phủ Dân-chủ để giữ vững nền Độc-Lập nước nhà.

Riêng Trẫm trong 20 năm Ngai vàng Bệ-ngọc, đã biết bao lần ngậm đắng nuốt cay. Từ nay Trẫm lấy làm vui được làm dân một nước Độc-Lập, quyết không để ai lợi-dụng danh nghĩa của Trẫm hay danh nghĩa của Hoàng-Gia mà lung-lạc quốc-dân nữa.

Việt-Nam Độc-Lập muôn năm!

Dân-Chủ Cộng-Hoà muôn năm!

Khâm Thử: BẢO ĐẠI.”

(Nghiêm Kế Tố, Việt Nam Máu Lửa, Nhà xuất bản Mai Lĩnh 1954, trang 38, 39, 40.)

Đây là bài diễn văn đọc trước vài ngàn dân chúng trước cửa Ngọ Môn vào buổi chiều do đề nghị của Trần Huy Liệu. Bài chiếu thoái vị này do Hoàng Thân Vĩnh Cẩn viết; người khác cho là Trần Huy Liệu soạn sẵn, Bảo Đại chỉ có việc đọc. Trong lúc đọc, do xúc động cũng có, dù có micro, do đọc tiếng Việt không sõi, người nghe chữ được, chữ không. Chỉ biết đây là nội dung thoái vị.

blank

Vua Bảo Đại thoái vị trong một buổi lễ ở Ngọ Môn, Huế vào chiều 30 tháng 8, trao quốc ấn Hoàng đế Chi Bửu và thanh kiếm bạc nạm ngọc cho đại diện của chính phủ lâm thời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa là các ông Trần Huy Liệu, Nguyễn Lương Bằng, Cù Huy Cận. Nguồn: “バオ・ダイ帝 “ (Hoàng đế Bảo Đại) http://vietkon.blog73.fc2.com/blog-entry-454.html.

Khi đọc xong chiếu thoái vị, Bảo Đại quan sát những người đứng gần cho thấy họ đều ngạc nhiên đến sửng sốt. Cả đàn ông đàn bà như vừa nghe tiếng sét đánh, sững sờ.

Trong một bầu khí như câm lặng, Bảo Đại vội vàng trao ấn tín cho Trần Huy Liệu và dân chúng tản ra về trong sự im lặng! Theo Bảo Đại khi đọc xong chiếu thoái vị thì ở dưới im lặng như tờ. Dân chúng cảm thấy kinh hoàng khi nghe chiếu thoái vị.

Cho đến bây giờ, tôi vẫn mong được đọc một nhân chứng sống đã có mặt trong buổi lễ thoái vị này. (Trách nhiệm treo và hạ cờ là do hai thanh niên Huế là Đặng Văn Việt và Nguyễn Thế Lương. Sau này Việt trở thành Trung Đoàn Trưởng và Lương là cục phó cục quân báo.)

Bảo Đại lập tức rời địa điểm tập họp bên cạnh có Trần Huy Liệu và Cù Huy Cận đi kèm, dân chúng cũng rút lui một cách thầm lặng. Trước khi họ chia tay, Trần Huy Liệu nhân danh Hồ Chí Minh mời Bảo Đại ra Hà Nội. Bảo Đại nhận lời.

Nhận xét của tác giả Daniel Grandclément có phần thiên lệch với giọng điệu chế diễu:

“Và lúc đó đám đông đã phá lên cười khi Huy Cận đứng trên bục, micro cầm trên tay, dơ lưỡi thanh kiếm và nói: “Huy Cận nói to: thanh kiếm đã rỉ rồi, biểu tượng của quyền hành của nhà vua đã mục rỉ rồi.”

(Daniel Grandclément, ibid., trang 171)

Tôi vẫn tin rằng, dù thế nào đi nữa, trong hoàn cảnh này, người dân Huế không thể cười nhạo Bảo Đại. Và có khó gì đối với Việt Minh, họ dàn cảnh một bọn người cầm cờ quạt, biểu ngữ và hô khẩu hiệu.

Ngày hôm sau, bà Từ Cung rời cung điện. Bà Nam Phương cũng rời khỏi cung 24 tiếng đồng hồ sau. Bảo Đại còn lại trong cung và đây là tâm trạng của ông:

“Tôi cảm thấy một sự an bình to lớn trong tôi., một sự bình tĩnh lớn và tôi không thấy có gì để hối tiếc. Tôi cảm thấy cần thiết phải viết như sau: Cuối cùng, tôi được tự do. Cảm thức này đến với ông một cách tự nhiên như thể ông vừa trút được một gánh nặng cho phép tôi cứu được xứ sở của tôi. Và hy vọng dân chúng xiết chặt hàng ngũ chung quanh một nhóm người mà cứ bề ngoài cho thấy, họ có đầy đủ khả năng hơn tôi để thực hiện được một nền độc lập.

Vì không có việc gì làm ở Huế, tôi chấp nhận lời mời của chủ tịch Hồ Chí Minh ra viếng thăm Hà Nội một chuyến. Nhiều người như hoàng hậu lo sợ cho tôi về chuyến đi này.”

(S.M. Bao Daï, ibid., trang 122)

Chuyện thoái vị là biến cố lớn như thế, nhưng tình hình Huế lại êm ả. Từ trong nhà ra đến đường phố, không có bất cứ một dấu hiệu gì bất thường. Nếu có gì đặc biệt là có những đoàn người đi biểu tình, cầm biểu ngữ hô vang nhiều khẩu hiệu cộng với tiếng loa, tiếng trống ếch của các thiếu nhi và những tiếng hát.

Nhưng trong bóng tối thì có những vụ bắt bớ, tuyên án tử hình và xử ngay lập tức.

Hồ Chí Minh cũng cử ông Lê Văn Hiếu, bộ trưởng Lao động đại diện chính quyền để kiểm tra tài sản của triều đình.

Ngoài những diễn biến công khai chính trị như vừa kể, đã có nhiều dấu hiệu bất bình thường ở Huế. Đã có nhiều cuộc ám sát hoặc thủ tiêu bí mật mà phần đông là những người quốc gia. Chỉ hơn một tuần sau, Phạm Quỳnh, Ngô Đình Khôi và con trai Ngô Đinh Huân, thông dịch viên cho Nhật bị xử tử ngày 6-9.

Phạm Quỳnh bị xử bắn là một trong những trường hợp điển hình nhất ở Huế. Giết Phạm Quỳnh là giết cả một biểu tượng Huế, một trí thức Tây học, một người cộng tác với Pháp, một tay chân thân tín của Bảo Đại, một quan đại thần của triều đình Huế.

Giết Phạm Quỳnh không bao giờ là sự vô tình hay giết nhầm, giết oan cả. Nó nằm trong chính sách đường lối của Việt Minh. Cha con Ngô Đình Khôi là một cái giá khác phải trả.

Ngoài Bắc, Phan Kế Toại đã kịp thời phải từ chức và ngày 19 tháng 8, 1945 Việt Minh đã chiếm các cơ sở quan trọng như Dinh Toàn Quyền, Bộ tư Pháp cũng như bộ tài chánh, các cơ sở trường đại học cũng như trung học.

Trong Nam, bác sĩ Phạm Ngọc Thạch, lãnh đạo “phong trào thanh niên tiền phong”, nhường chỗ cho Trần Văn Giàu, cũng là người của Việt Minh.

Riêng ngoài Bắc xảy ra nhiều vụ ám sát người của đảng phái hoặc thành phần được coi là Việt gian.

Khi người Tàu rút lui, Võ Nguyên Giáp đã mở chiến dịch rộng rãi tiêu diệt các đảng phái Quốc Gia. Đây là một thanh toán cho sạch mọi thành phần không theo Việt Minh.

David Marr ghi lại:

“Bình Sơn, một cán bộ Việt Minh trong “những tiếng súng diệt kẻ phản bội” (Shots that eliminate traitors) đã ghi lại việc Bình Sơn được cấp trên cho trừ khử một người tên Truyền. Bình Sơn mang một đội quân gần 100 người đến bao vây nhà của Truyền và hai phụ tá. Sau khi đọc bản án, Bình Sơn hạ lệnh bắn cả ba người.”

(David G. Mar, Vietnam 1945, The quest for power, University of California Press, trang 236)

Những vụ án giết người như thế thường không có đủ bằng cớ, đôi khi ám sát công khai ngay giữa đường phố. Nó có tác dụng ngăn chận và đe doạ và khủng bố người khác. Như ở Hải Phòng, cán bộ Việt Minh đã bắn người ngay trên đường phố vì những người này bị coi là “collaborator” (hợp tác với thực dân) hay thành phần “reactionary” (phản động) trong khi nạn nhân đợi ở bến phà đi Kiến An. Nhạc sĩ Văn Cao cũng nằm trong danh sách các tên sát thủ ấy ở Hải Phòng.

Theo Hoàng văn Hoan, tác giả “Giọt nước trong biển cả”, thành phần đảng phái như Đại Việt quốc gia liên minh là mục tiêu chính của Việt Minh tại nhiều thành phố. Vẫn theo Hoàng Văn Hoan, tổng số Việt Minh lúc bấy giờ vào khoảng trên dưới 5000 đảng viên mà nhiều người còn nằm trong nhà tù của Pháp.

Ngay tại Huế, truyền đơn rải khắp nơi và nhiều nhóm tuần hành trong thành phố ngay sát với hoàng cung.

(Còn tiếp)


Nguyễn Văn Lục

Nguồn: DCVOnline

Sunday, July 13, 2025(View: 309)
Lá thư gửi những người bạn Âu Châu là một phần trích dẫn trong cuốn sách của Alain Ruscio: Vivre au Viet Nam, từ trang 229 đến 236.
Tuesday, July 8, 2025(View: 359)
Khi 6 nội xứ và 6 ngoại xứ tương tác với nhau, sinh ra cái biết, gọi là thức. Thí dụ mắt nhìn thấy bình bông thì ngay khi đó trong tâm hình thành cái biết về mắt
Monday, June 30, 2025(View: 727)
Như thế mới hiểu được tại sao một nhân vật như thế chỉ đòi hỏi một chai rượu tầm thường!! Một món quà tầm thường cho một ông già
Monday, June 9, 2025(View: 760)
Phần vinh dự dành cho tướng Gíáp vì thế thật là nhỏ. Ông đã thật sự không muốn hiểu điều đó. Cùng lắm, phải chặng ông chỉ là người đứng ra đại diện nhận cái chiến công ấy
Wednesday, May 28, 2025(View: 366)
Gút lại, Thất giác chi là con đường dẫn đến sự tỉnh thức và giải thoát, giúp hành giả nhận diện rõ sự vận hành của tâm, buông bỏ mọi chấp trước và đạt được trạng thái an lạc chân thật
Sunday, May 25, 2025(View: 931)
Tác giả muốn ám chỉ trận bao vây của Đức ở Verdun, năm 1916 trong thế chiến thứ nhất, đưa đến kết quả là có 300.000 quân nhân cả hai phía tử trận
Sunday, May 11, 2025(View: 1072)
Và tôi tự hỏi mình, bao giờ Việt Nam có được một người tầm cỡ như Stéphane Hessel? Phải bao giờ? Hay như một Đấng Moisen, tiền nhân đã đưa dân Do Thái ra khỏi Ai Câp về một miền đất hứa!!!
Saturday, May 10, 2025(View: 1232)
“Năm triền cái” bị xem là năm pháp bất thiện, nó là những tập khí tùy miên nằm sâu trong tiềm thức. Khi đủ duyên nó trồi lên trì kéo, che đậy tâm thức khiến con người chịu nhiều phiền não,
Tuesday, April 29, 2025(View: 1559)
Thưa đó là những thành phần có ăn học, được các chính phủ thời Đệ Nhất và Đệ Nhị Cộng Hòa cho học bổng đi học tại Pháp, tại Mỹ, tại Tân Tây Lan và tại Đức, Thụy Sĩ và nhất là tại Canada.
Sunday, April 27, 2025(View: 1372)
Ngũ là năm. Uẩn là nhóm, là khối, là tổ hợp. Như vậy Ngũ uẩn có nghĩa là năm nhóm kết hợp thành đời sống một chúng sinh
Friday, April 18, 2025(View: 2221)
Thế nhưng cuốn Hanoi’s war- một cuốn sách nói về lịch sử cuộc chiến tranh ấy- mà trọng tâm của cuốn sách muốn trình bày cuộc chiến do Hà Nội chủ xướng.
Sunday, April 6, 2025(View: 1446)
“Có thờ có thiêng, có kiêng có lành” là một câu nói thể hiện một niềm tin sâu sắc vào sự linh thiêng và tác động của tâm linh đến cuộc sống.
Saturday, April 5, 2025(View: 2054)
Đọc lại lịch sử đau buồn của nước Pháp qua nỗi đau, nỗi nhục của Pétain và De Gaulle, ta như thể đọc lịch sử Việt Nam trong thời gian gần đây.
Friday, April 4, 2025(View: 1939)
Tóm lại, pháp tu “Tứ Chánh Cần” gồm bốn điều cần tu tập. Hai điều nhằm đoạn trừ pháp Ác và hai điều xiển dương pháp Thiện,
Wednesday, March 26, 2025(View: 1762)
Kỷ niệm 50 năm ngày mất miền Nam, thay vì nguyền rủa bóng tối, tôi an ủi thân phận mình vẫn còn chút gì và bằng lòng về những điều ấy cho riêng mình
Monday, March 24, 2025(View: 1318)
Thẩm thấu lời dạy của Đức Phật, sau thời gian kiên trì tu tập, hành giả nhận ra bản thể của Ngũ uẩn không thực chất tánh, nó vô thường, biến dịch, vô ngã.
Friday, February 28, 2025(View: 1521)
Đúng nữa thế kỷ sau tháng 4 năm 1975 với sự sụp đổ của VNCH lịch sử đã lặp lại với việc Mỹ bỏ rơi đồng mịnh Ukraine trong những tháng đầu tiên nhậm chức
Saturday, February 22, 2025(View: 2056)
Dục, Cần, Tâm, Quán được gọi là Tứ Như Ý Túc hay Tứ Thần túc, vì đây là bốn phương tiện giúp hành giả đắc được các tầng thiền Định, như ý muốn.
Wednesday, February 12, 2025(View: 2301)
Nhưng nếu không muốn dạy mà vẫn phải dạy, không muốn học mà vẫn phải học thì cớ sự sẽ ra làm sao?
Monday, February 10, 2025(View: 2281)
Đọc lại lịch sử đau buồn của nước Pháp qua nỗi đau, nỗi nhục của Pétain và De Gaulle, ta như thể đọc lịch sử Việt Nam trong thời gian gần đây.
Thursday, February 6, 2025(View: 3735)
Tôi đã đọc Trần Đức Thảo, Những lời trăng trối của Tri Vũ Phan Ngọc Khuê với nhiều trăn trở, nhiều đêm mất ngủ, buồn cũng có và thương tiếc cũng có
Saturday, January 11, 2025(View: 2181)
Cái chết của Tổng Thống Ngô Đình Diệm kéo theo một thảm trạng của miền Nam, cuối cùng chỉ vì muốn bảo vệ Chủ quyền Độc Lập Quốc Gia,
Saturday, January 4, 2025(View: 2737)
Nước ta có 20 thế kỷ chữ Hán từ thời Bắc thuộc. Có 10 thế kỷ chữ Nôm đánh dấu thời kỳ tự chủ bắt đầu từ thế kỷ 10 ...
Tuesday, December 24, 2024(View: 5518)
Gần 50 năm đã trôi qua kể từ ngày 5/1/1975, nỗi ray rứt trong lòng tôi nay chợt đến nhứt là khi nhìn về đất nước thấy cảnh đảo điên của xã hội, băng hoại của văn hoá..
Tuesday, October 29, 2024(View: 3003)
Cho nên cuộc di cư 1954-1955 đối với nhiều người là một sinh lộ giải thoát con người ra khỏi tối tăm và cơ cực. Cuộc di cư 1954-1955, phải chăng là cơ hội để con người có cơ may làm người?
Thursday, October 17, 2024(View: 2335)
Số phận dân miền Nam nay tùy thuộc họ. Lúc đầu họ đến với những hào quang, lòng kính phục, lúc họ đi chỉ còn là cay đắng và miệt thị.
Friday, October 4, 2024(View: 2327)
Đặc biệt, sau khi tiếp quản Quy Nhơn xong thì thủ tướng Ngô Đình Diệm có ra thăm ủy lạo dân chúng và sau đó, trong dân gian đã truyền tụng hai câu thơ như sau:
Sunday, September 22, 2024(View: 6276)
Riêng tôi khi mình lung túng không chắc chắn về những từ Hán Việt mà không hỏi ai được thì cứ ‘nôm na là cha mách qué” là hay nhất!
Saturday, September 21, 2024(View: 3103)
Hãy thử so sánh cuộc đời của Trân Huỳnh Duy Thức, một nhà khoa học Việt Nam với Václav Havel, một nhà văn Tiệp Khắc,
Saturday, September 21, 2024(View: 2574)
Sau này những khẩu hiệu có tính cách tuyên truyền này được nhóm Giao Điểm, ở hải ngoại rêu rao cùng khắp trên báo chí của họ.
Saturday, September 7, 2024(View: 5503)
Nếu so với cuộc sống ngoài Bắc bữa no bữa đói, lo từng bữa thì đây phải nói là thiên đàng. Những điều gì khác với điều tôi viết thường là do cộng sản lúc bấy giờ tuyên truyền.
Sunday, August 25, 2024(View: 5180)
Quả thực, Francoise Sagan là một hiện tượng văn học phổ biến một cách rộng rãi ở miền Nam. Sagan có lối viết thật ngắn, gọn.
Friday, August 23, 2024(View: 5278)
Năm 1970, chiếu theo giấy phép số: 3343/GD/KHPC/HD/7 thiết lập Nữ Học Viện bậc Đại Học, áp dụng mô thức một Viện Đại Học Cộng Đồng
Tuesday, August 20, 2024(View: 2553)
Cuộc chiến này đã bắt đầu như thế và đã chấm dứt như vậy ngoài mọi sự quyết định của người Việt Nam.
Wednesday, August 7, 2024(View: 7637)
Với tôn chỉ Dân Tộc, Nhân Bản và Khai Phóng, nền giáo dục Việt Nam Cộng Hoà trong 21 năm tồn tại đã đào tạo những công dân Việt Nam hoàn thiện
Wednesday, August 7, 2024(View: 6050)
Sự tuyên truyền khéo léo, che dấu đã cho thấy nhiều thanh thiếu niên đã tình nguyện xông pha vào "cõi chêt" vì bom Mỹ bỏ ngày đêm.
Tuesday, July 30, 2024(View: 5827)
Chiến tranh trước sau rồi cũng chấm dứt cách này cách khác như chúng ta đã thấy. Nhưng sau 1975, sự thật mới chính là sự thật được phơi bầy.
Saturday, July 13, 2024(View: 2994)
Tóm lại, Quán Thân như lời Phật dạy thì có 6 đề mục để quán như đã nêu ở trên. Hành giả có thể thực hành thiền Quán bất cứ lúc nào trong ngày.
Tuesday, July 2, 2024(View: 3280)
Sau khi chiếm được miền Nam Việt Nam, mâu thuẫn giữa Việt Nam và Trung Cộng ngày càng tăng cao. Trung Cộng lên án Việt Nam đàn áp Hoa Kiều và muốn đem Hoa Kiều về nước.
Tuesday, June 25, 2024(View: 3474)
Thực hành Giới-Định-Tuệ, đời sống đạo đức của hành giả được thăng hoa, tâm định tĩnh, trí tuệ phát sáng. Kết quả sơ khởi của việc tu tập, giúp hành giả thoát khỏi một số ràng buộc
Monday, June 24, 2024(View: 3073)
Vậy thì có gì là lạ về hiện tượng khóc tập thể! Chúng ta đã từng chứng kiến hàng triệu người dân trong các nước cộng sản cùng vỗ tay, cùng hoan hô, cùng đả đảo thì nay nếu có hàng triệu cùng khóc có điều chi khác biệt?
Sunday, June 23, 2024(View: 3180)
Không biết con số chính xác Sách Báo của Văn Hóa Miền Nam bị hủy diệt bao nhiêu, và sau này lại thấy những bộ Tự Điển quý giá
Friday, June 14, 2024(View: 2903)
Tù vừa tròn 17 năm. Những ông tướng khác về trước ông chừng nửa giờ nên tướng Giai là người sau cùng, theo ý nghĩa tiêu biểu của lịch sử..
Sunday, June 9, 2024(View: 2935)
Đọc cả bài viết này, có lẽ người đọc chỉ cần đọc đoạn kết trên là đầy đủ ý nghĩa.
Saturday, June 8, 2024(View: 6616)
ĐÁNH TƯ SẢN cũng là một sự kiện chấn động lịch sử Việt Nam ngang hàng sự kiện THUYỀN NHÂN VIỆT NAM và chỉ xảy ra sau ngày 30 tháng Tư năm 1975.
Friday, June 7, 2024(View: 3534)
“Thiền Chỉ” hay “Thiền Định” là trạng thái tâm chuyên chú vào một cảnh, một đối tượng, khiến cho mọi vọng tưởng đều ngưng bặt, tạo sự an vui (sukkha) hỷ lạc cho hành giả.
Sunday, May 19, 2024(View: 3512)
Nhìn lại hơn 50 năm miền Bắc dưới chế độ cộng sản, người viết chỉ có thể thở dài và nghĩ mình còn may mắn – May mắn vì đã không phải sống dưới chế độ bạo tàn đó.
Sunday, May 19, 2024(View: 6570)
Lần đổi tiền này gây ra hậu quả kinh tế tai hại với nạn lạm phát lên hơn 700% năm 1986 và tiếp tục tăng cao trong 3 năm sau đó.
Saturday, May 11, 2024(View: 7998)
Người ta nói: làm thầy thuốc sai lầm thì giết chết một người, làm chính trị sai lầm thì giết một thế hệ nhưng làm văn hoá sai lầm thì giết cả muôn đời.
Monday, April 29, 2024(View: 3512)
Theo ông Hoàng Tùng xác nhận, vụ án Bà Nguyễn Thị Năm đã được bộ chính trị họp và quyết định. Riêng ông Nguyễn Minh Cần, Phó chủ tịch Hà Nội than:
Monday, April 22, 2024(View: 3504)
Tôi viết lại bài này như một hồi ức đau buồn đã qua. Nó cũng giống như ngày nào “ Miền Nam sau ngày giải phỏng”. Bởi vì Đảng vĩ đại ngay cả trong những sai lầm của họ.
Wednesday, April 10, 2024(View: 3364)
Tu tập theo đạo Phật không phải để sở hữu được điều gì, mà thực ra là để buông xả không bám víu với bất kỳ những gì ở trên đời... mà chỉ nhận biết rõ ràng những gì đến rồi đi,
Monday, April 1, 2024(View: 4496)
Di tản sang Hoa Kỳ năm 1975, tên tuổi ông một lần nữa bừng sáng của đỉnh cao văn học. Một lần nữa như thể được tái sinh. Sách của ông được bày bán khắp các tiệm sách.
Monday, March 18, 2024(View: 4202)
Hát Rong được gọi là Troubadour, tên của một nhà soạn nhạc và nghệ sĩ biểu diễn vào thời kỳ trung cổ ở Âu Châu. Người phụ nữ hát rong được gọi là Troubairitz.
Saturday, March 9, 2024(View: 3661)
Bài viết này dựa trên kinh Nikãya nhằm cung ứng một vài khía cạnh cần biết trên đường tu học của thiền sinh Phật tử muốn tìm hiểu lộ trình tu tập trong đạo Phật như thế nào.
Saturday, March 9, 2024(View: 2958)
Tuy nhiên, vẫn phải nhìn nhận những nhà văn trẻ vừa và thật trẻ vẫn là niềm hy vọng của sinh hoạt Văn Học Di Dân Việt Nam như những đóm lửa của hy vọng còn chờ đợi
Friday, March 1, 2024(View: 3342)
Nếu “nhận thức về vô thường” được tu tập như vậy ngay trên tự thân, được làm cho sung mãn như vậy ngay trên tự thân ngũ uẩn, thì “tất cả dục tham được chấm dứt, tất cả các sắc tham được chấm dứt
Friday, March 1, 2024(View: 4475)
Chỉ tồn tại có 21 năm, từ di sản của nền giáo dục thuộc địa của Pháp chế độ Việt Nam Cộng Hoà đã khai sinh một nền giáo dục Dân tộc, Nhân bản và Khai phóng mà giá trị đến ngày nay không ai có thể phủ nhận được.
Friday, March 1, 2024(View: 3090)
Tháng ba này, bác sĩ Quang lại lên đường sang Ukraine trong ba tháng.. Tháng bảy mới trở về. Tôi gợi ý anh nên viết hồi ký ghi lại những sụ việc, biến cố của từng ngày,
Saturday, February 24, 2024(View: 6441)
Kính chia sẻ đến quý anh chị CHƯƠNG TRÌNH CÙNG NHAU TU HỌC lớp Tìm Hiểu và Ứng Dung kinh NGUYÊN THỦY do Tuệ Huy- Tô Đăng Khoa phụ trách
Friday, February 23, 2024(View: 3231)
Chính qua sự chú ý, chúng ta không chỉ tương tác với thế giới mà còn duy trì, quyết định phẩm chất của sự tồn tại của mình một cách chân thực nhất.
Friday, February 16, 2024(View: 8534)
Ý Như Vạn Sự là sự bùng vỡ của Trí Tuệ và Từ Bi cùng lúc. Trí Tuệ vì nhận chân bản tánh Như của vạn sự. Từ Bi vì sự bùng vỡ của tình thương yêu bình đẳng đối với vạn sự, cho phép vạn sự là chính nó, tự vận hành theo chu kỳ tuần hoàn sinh-trụ-hoại-diệt của chính nó.
Friday, February 16, 2024(View: 9120)
Hà ô Lôi là ai nhỉ? Chỉ được biết Hà Ô Lôi là một tiếng hát tuyệt vời, ảo diệu có thể làm mê hoặc lòng người. Nhưng vì cách đây đã năm thế kỷ nên không có cách gì ghi lại được tiếng hát đó. Người đời sau muốn nghe lại được nó, chỉ còn mỗi một con đường : nghe câu truyện kể về Hà ô Lôi
Monday, February 5, 2024(View: 3674)
Đó là mùa Xuân không sinh không diệt. Chất Xuân vượt ra ngoài cảm xúc của con người, nó vượt ra khỏi thời gian, không gian. Nó không bị ảnh hưởng bởi quy luật vô thường
Sunday, January 28, 2024(View: 7708)
Trong phạm vi bài này xin chỉ nhắc đến một số trường trung học tiêu biểu ở các đô thị lớn như Sài Gòn, Huế , Cần Thơ...
Friday, January 26, 2024(View: 7574)
Thưa đó là những thành phần có ăn học, được các chính phủ thời Đệ Nhất và Đệ Nhị Cộng Hòa cho học bổng đi học tại Pháp, tại Mỹ,
Sunday, December 24, 2023(View: 4204)
Sách cũ đối với tôi là một ám ảnh mời gọi tìm về. Trong đó đặc biệt có chuyện sưu tập tài liệu triết cũ. Cũng từ những sách cũ đó mà trước đây tôi lớn lên, được nuôi dưỡng và phát triển về trí năng mỗi ngày.
Saturday, December 23, 2023(View: 4342)
Nghi ngờ là sợi dây trói buộc thứ năm khiến hành giả phân vân, giải đãi, buông lung, không biết đi hướng nào trên con đường tu tập tâm linh.
Friday, December 1, 2023(View: 9219)
Vai trò bảo tồn, duy trì ngôi nhà hữu thể là trách nhiệm chung của từng cá nhân, nó mang lại ý nghĩa cao đẹp cho sự hiện hữu có giới hạn của chúng
Friday, December 1, 2023(View: 4498)
Bài này, người viết đã tự ý bỏ phần văn hóa chữ viết, một sản phẩm đặc thù của các xã hội văn minh để chỉ nói đến vấn đề ẩm thực và hệ quả của nó.
Wednesday, November 22, 2023(View: 4718)
Chuyến đi gian nan của nguời di cư thế nào thì chữ nghĩa cũng vậy. Chữ ở lại, chữ ra đi, chữ nào còn, chữ nào mất? Hình như chẳng còn ai tâm trí đâu để lưu tâm tới điều đó. Chữ được di cư vào miền Nam,
Saturday, November 4, 2023(View: 4753)
Đứa con hoang có thể là cuối cùng của Sartre có lẽ là giáo sư tiến sĩ Trần Trọng Đăng Đàn. Đối với văn học miền Nam nói chung, ông giáo sư này là kẻ chém treo ngành.
Friday, November 3, 2023(View: 4767)
Trong hành trình tìm kiếm hạnh phúc, người tu “Hạnh buông xả” sẽ có cơ hội trải nghiệm được sự bình an nội tại. Buông xả ít thì giải thoát ít, buông xả nhiều thì giải thoát nhiều,
Saturday, September 23, 2023(View: 9785)
Có những nhà văn mà phong cách trí thức cũng như tình người để lại trong tôi những dấu ấn sâu sắc đến khó quên.
Monday, September 11, 2023(View: 5252)
Kể từ khi phi công Charles Lindbergh được chọn là Nhân vật của năm 1927 – Person of the year – đến nay đã 95 năm. Tuy nhiên Time không những chỉ chọn một cá nhân...
Thursday, August 24, 2023(View: 7186)
Phần tôi khiêm tốn nghĩ rằng: đôi khi chúng ta đòi hỏi những điều mà thật sự nó đã nằm sẵn trong túi chúng ta mà chúng ta không biết.
Saturday, August 5, 2023(View: 11723)
Tôi gấp sách lại vì đã đọc đến chữ cuối… và tôi nhớ lại tôi trong cái đêm cuối thăm thẳm, thinh lặng, tôi lên sân thượng nhà tôi và bật khóc một mình.
Saturday, August 5, 2023(View: 4977)
Trong nhiều năm qua, chúng ta thường tụng “Bát Nhã Tâm Kinh”. Tụng hoài mà nhiều người vẫn còn than khổ! Đó là do mình học kinh mà không chịu ứng dụng kinh vào đời sống của mình.
Wednesday, June 28, 2023(View: 15034)
Trong chỗ riêng tư, tôi chia xẻ những tâm tình với Bùi Giáng, với Phạm Công Thiện trong sự ngậm ngùi về số phận không may dành cho họ.
Saturday, April 22, 2023(View: 5936)
Mỗi lần có dịp đọc các tài liệu có liên quan đến đạo và nhìn lại quá khứ là mỗi lần rút tỉa ra được một bài học về đời sống, về nếp sống đạo của một thòi
Saturday, April 8, 2023(View: 6033)
Mỗi một cuộc đời, như Phan Châu Trinh, đều để lại một bài học dù chưa trọn vẹn cũng đáng để cho những người đời sau suy nghĩ.
Friday, March 31, 2023(View: 5236)
Thật hiếm có nhà văn quân đội miền Nam nào viết với một thái độ thanh thản, không hận thù, biết quý trọng con người như Nguyễn Bửu Thoại.
Thursday, March 30, 2023(View: 4532)
Bên cạnh thứ tài sản không bền vững đó, đức Phật cũng dạy có một thứ tài sản không bao giờ mất, đó là Tín tài, Giới tài, Tàm tài, Quý tài, Văn tài, Thí tài và Trí tài.
Tuesday, March 21, 2023(View: 5185)
Tiếng Quê Hương hoạt động mạnh là nhờ vào hai người. Người đọc và edited lại là anh Uyên Thao. Và người thứ hai là anh Trần Phong Vũ,
Sunday, March 19, 2023(View: 4862)
Nếu chúng ta không quyết tâm giữ chặt khoang thuyền tức không giữ chặt Giới pháp, thì làm sao tránh được những trận bảo to, những cơn sóng lớn...
Monday, March 13, 2023(View: 10727)
Không dễ mấy ai có thể chối từ một số tiền lớn lao như vậy vào thời đó. Sự từ chối này làm nên nhân cách Uyên Thao và làm cho Sóng Thần có uy tín với độc giả, đông nhất là trong giới quân nhân.
Monday, March 13, 2023(View: 5217)
Việc chọn “ngày lành tháng tốt” để tiến hành những công việc hệ trọng trong đời sống của người Việt, được biết bắt nguồn từ thói quen do ảnh hưởng văn hóa, tập tục cổ xưa
Friday, March 3, 2023(View: 5343)
Uyên Thao là một con người đặc biệt, khác mọi người trong cách ứng xử, cách sống, nhất là thái độ chọn lựa hành động.
Wednesday, March 1, 2023(View: 4991)
Sống ở đời ai cũng mong cầu được hạnh phúc. Hạnh phúc là gì? Các nhà tâm lý học ngày nay mô tả hạnh phúc là một trạng thái tâm lý tích cực của con người ...
Monday, February 20, 2023(View: 12233)
Nói chung, văn nghiệp của ông tạo ra một dòng chảy văn học miền Nam rất cá tính; nó tiếp lửa truyền thừa từ những nhà văn tiền bối và ngọn đuốc soi đường cho những người đến sau ông.
Tuesday, February 14, 2023(View: 5873)
Tôi xin ghi lại như một lời tri ân như một niềm an ủi cho ông ở bên kia thế giới và một niềm an ủi của người còn lại, như kẻ viết bài này.
Friday, February 10, 2023(View: 6371)
Vì thế, việc giới thiệu tập san Trình Bầy, xin khép lại và chỉ xin giới thiệu phần mở đầu và phần giã biệt của chủ nhiệm Thế Nguyên.
Tuesday, January 31, 2023(View: 6678)
Tôi tự hỏi mình, Mai Thảo cuối cùng chỉ là một nhà thơ xuất chúng. Hay trong văn của ông đã có thơ và trong thơ là cả trời đất.
Saturday, December 31, 2022(View: 13492)
Mỗi chuyện là một góc nhìn xoáy vào những nết ăn, nết ở tiêu biểu cho một con người và tiêu biểu cho một nét Văn Hóa một thời dần biến dạng.
Tuesday, December 13, 2022(View: 5756)
. Đó là hạng người thuận dòng, hạng người ngược dòng, hạng người tự đứng lại và vị thánh A-La-Hán đã giải thoát ra khỏi luân hồi sinh tử.
Friday, December 2, 2022(View: 13430)
Nói cho cùng, phải chăng số phận của bà Lê Vũ Anh đã được chính cha ruột của mình định đoạt vì ý hướng mong muốn con gái thành công.
Sunday, November 20, 2022(View: 5996)
Đương nhiên sống ở đời không ai là không lầm lỗi. Chúng ta phải học hạnh nhẫn nhịn và tha thứ của đất về những lỗi lẫm nho nhỏ của nhau thì tình bạn mới được bền lâu./.
Tuesday, November 8, 2022(View: 6076)
Đọc qua lịch sử của Tỳ-khưu-ni Khema, chúng ta biết rằng chết không phải là hết! Cho nên đời này may mắn gặp Phật pháp ...