Nguyễn Thị Minh Thủy - THÁNG NĂM DÌU DỊU MÙI THIÊN LÝ

Tháng Năm Dìu Dịu Mùi Thiên Lý

Nguyễn Thị Minh Thủy

Tháng Năm dìu dịu mùi thiên lý
Bước bên con, nhỏ nhẻ đến trường
Ôi ước chi đời luôn như thế
Hương yêu thương quyện ngọt con đường

Chỉ một lần đi bộ dẫn con đi học, tình cờ bước qua một căn nhà trồng đầy hoa thiên lý (star jasmine) trước sân để rồi mùi hương dìu dịu quyện nhẹ theo người, mãi cho tới bây giờ tôi vẫn không quên cái cảm giác của buổi sáng xa xưa mỗi khi ngửi lại mùi hoa năm cũ. Bởi vậy năm nào cũng vậy, vào mỗi tháng Năm, hồi ức cùng cảm xúc cũ xưa lại trở về khi tôi bất chợt nhận ra đó đây đang nở rộ loài hoa thiên lý ấy. (Xin bạn hoan hỉ khoan thứ cho, gọi chúng là hoa thiên lý là tạm gọi vậy thôi, chứ tôi biết đó không phải là loài hoa thiên lý “thứ thiệt” bất hủ của quê hương mà nhiều người ca tụng từ hương thơm thoang thoảng tuyệt vời cho tới nồi canh xanh mát ngọt ngào nấu bằng những chùm bông xinh xinh be bé ấy.)

Còn nhớ năm ấy con gái tôi học đâu khoảng lớp Một, nghĩa là còn bé lắm. Vì một lý do nào đó, hôm ấy gia đình tôi thiếu đi một chiếc xe và tôi đã tình nguyện nhường xe cho chồng, đi bộ dẫn con đến cổng sau của trường trên một đoạn đường không xa nhưng cũng không gần đối với đôi chân nhỏ bé của con. Vậy mà tội nghiệp ghê, con tôi vui tươi nhu mì ngoan ngoãn bước theo. Mười mấy năm qua rồi, hồi nhớ lại, tôi có cảm tưởng giá lúc đó mình dẫn con đi tới chân trời góc biển nó cũng bám theo gót mình chứ đừng nói chi chỉ bước tới trường. Lúc đó mẹ là tất cả đối với con, cũng như con muôn đời là tất cả đối với mẹ.

Cảm nhận được tình thương con cái dành cho, lòng bà mẹ nào không hân hoan vui sướng. Tôi cũng thế. Một ngày an bình bắt đầu với những bổn phận đã lo xong. Chồng đã đến sở, hai đứa con lớn teenager chuyên gây rắc rối phiền hà cho bố mẹ cũng đã đến trường. Chỉ còn cô bé út ngoan như búp bê để “enjoy,” sướng thì thôi hở bạn. Bởi vậy mới có những dòng thơ trên. Và cũng bởi vậy mới có bài viết này bây giờ.

Kể lại một thời hạnh phúc của mình, không phải tôi muốn “khoe” mà chỉ muốn chia sẻ với các bạn điều này: thật ra những người hay hồi tưởng quá khứ như tôi chỉ tổ mua sầu chuốc khổ mà thôi. Quá khứ đau buồn làm mình thương thân cảm phận khi nhớ lại đã đành mà quá khứ êm đềm cũng làm trái tim người ta u hoài man mác nhất là khi thực tại không còn tươi hồng ấm áp như xưa. Bình minh đã qua, nắng đã tắt, ngày đã hết, đêm lạnh đã về. Điển hình như từ mùi hương thiên lý, tôi tiếc nuối hoài những buổi sáng thần tiên bên con trẻ. Cũng như từ những món quà thủ công nho nhỏ của các con lúc còn bé dại làm tặng bố mẹ mà tôi luôn trân trọng lưu giữ, tôi rưng rưng nhớ về ngày tháng quây quần ấm cúng xa xưa. Bây giờ bầy trẻ thơ đó đã lớn, đã dửng dưng xa rời mái nhà xưa, tổ ấm cũ, còn mình thì mãi ngồi lại với kỷ niệm, với những mảnh mẩu vụn vặt của những tháng ngày không bao giờ trở lại.

Bởi thế tôi thật ngạc nhiên và sau đó vô cùng tâm đắc khi tình cờ được nghe một đoạn văn từ một băng giảng pháp dưới hình thức diễn đọc có tên “Tuyển Tập Phật Pháp” mà một người bạn đạo đã ân cần giới thiệu và tặng cho. Dùng lời lẽ khuyên nhủ của một bậc hiền mẫu do Bồ Tát Quán Thế Âm thị hiện, những ngôn từ ấy sao mà gần gũi với tâm trạng tôi quá đỗi: “Có thật đó là những ngày hạnh phúc hay hào quang kỷ niệm đã biến đổi viên đá thành ảo ảnh kim cương?(…) Con người thường hoài cảm về những thời gian không còn trở lại. Những ngày không còn trở lại chính là cái chết của thời gian. Con của những ngày qua không còn trở lại. Con của những ngày qua đã mất. Đó là cái chết của sự sống thế gian. Cái chết không phải đến trong một cơn bạo bệnh, không phải đến như một tai nạn bất ngờ. Cái chết không đến trong chỉ một lần duy nhất quyết định một kiếp người mà từng hơi thở trôi qua là lời giã từ của sự chết.”

Vậy đó. Đối với tôi, câu phân tích ấy tài tình như thể đã rút ra được mối chỉ trơn tru từ một mớ bòng bong rối rắm. Nó làm tôi càng thấm cái buồn của mình, một nỗi buồn từ lâu vẫn hành hạ một kẻ mắc bệnh trầm cảm như tôi và khiến tôi mãi loay hoay khổ sở vì tình trạng “tôi buồn không hiểu vì sao tôi buồn.” Rồi từ thấm thía, tôi nghiền ngẫm, cho đến một ngày thốt nhiên… hết buồn. Lạ quá phải không bạn?

Lạ, nhưng cũng có thể giản dị chỉ là một cách “lấy độc trị độc,” tôi lờ mờ suy đoán như vậy. Bởi vì, từ bản chất tiêu cực, nỗi buồn từ đấy bỗng trở thành một vị thầy nhắc tôi về một cái gì đó trọng đại hơn và thực tế vô cùng: đó là sự vô thường diễn ra trong từng sát na của đời sống. Cũng từ tâm niệm này, tôi cảm thấy mấy câu sau đây trong bài kệ mà thầy Nhất Hạnh dịch thoát từ Kinh Nhất Dạ Hiền Giả đã nghiễm nhiên trở thành một bài thuốc trị bệnh trầm cảm cho tôi hiệu nghiệm vô cùng:

“Đừng tìm về quá khứ
Đừng tưởng tới tương lai.
Quá khứ đã không còn.
Tương lai thì chưa tới
Hãy quán chiếu sự sống
Trong giờ phút hiện tại
Kẻ thức giả an trú
Vững chãi và thảnh thơi
Phải tinh tiến hôm nay
Kẻo ngày mai không kịp.”
Bây giờ là tháng Năm, tháng của ngàn hoa thiên lý. Trông thấy hoa, tôi không còn bùi ngùi nhớ lại chuyện xưa và u hoài tiếc nuối một thời đã mất như trước nữa. Tôi chỉ bình thản nhận biết mình đã có một quá khứ như thế và đang có một cuộc sống mỗi lúc một ngắn dần để đừng nên phí phạm một phút giây nào. Âu đó cũng là một đạo vị mà tôi đã may mắn có cơ duyên nếm được và muốn chia sẻ cùng bạn hôm nay vậy.