THƯƠNG TIẾC BẠN ĐỒNG MÔN.
Chiều ngày 13/6/2012, sau một ngày ở Bà Rịa để dự đám tang người cậu họ, tôi vừa về nhà. Chuông điện thoại reo lên, bạn Đinh Thiên Thọ gọi đến, báo tin bạn Trần Văn Võ, cựu học sinh Ngô Quyền khóa 8, bên lớp thất 4 Anh Văn, đã mãn phần sau thời gian lâm bệnh. Vì thi hài bạn còn đang ở Vũng Tàu, tang lễ chưa biết sẽ tổ chức nơi đâu, nên ngày giờ viếng tang các bạn sẽ báo sau. Lại thêm một người bạn học nữa ra đi.
Nhớ lại, tháng 7/2011, bạn Bùi Hiếu Thuận, là bạn Tiểu Học với tôi, cũng là bạn học của lớp Thất 4 niên khóa 1963-1970, đã ra đi trong sự tiếc thương của bè bạn. Từ đó, tôi và các bạn lớp Thất 3 Pháp Văn, đã kết nối được với các bạn lớp Thất 4 Anh Văn, tạo sự cảm thông và chia sẻ ngọt bùi với nhau. Ngày hôm sau, Thọ gọi đến tôi, báo là các bạn sẽ tổ chức viếng tang vào lúc 19 giờ ngày 15/6/2012, và nhờ tôi thông báo đến các bạn bên lớp Thất 3. Nhờ có sự chuẩn bị trước một ngày, nên các bạn đến thăm viếng đồng môn khá đông đủ, trừ những bạn ở xa. Khi chúng tôi đến nơi tang lễ, đoàn hộ niệm của Phật tử, có lẽ của Đại Giác cổ tự, đang tụng kinh cầu siêu cho bạn. Bạn bè mang đến cho bạn một vòng hoa tiếc thương, nhang đèn, và mỗi người thắp cho bạn một nén nhang để rồi sẽ mãi mãi cách xa. Gần 50 năm bạn bè biết nhau, từ ngày vào Đệ Thất Trung Học Ngô Quyền cho đến những ngày tháng nổi trôi theo vận mệnh đất nước. Giờ tất cả đã qua tuổi 60, từ từ đi xuống con dốc cuộc đời...
Tôi
trở về nhà, làm công việc mà bạn bè giao phó, báo tin cho bè bạn ở phương xa.
Mail tôi vừa chuyển đi được hơn nửa tiếng đồng hồ, tôi đã nhận được hồi âm của
bạn Huỳnh Hữu Thọ, bạn chung lớp Thất 3 với tôi.
"Hi Luận,
Xin Đưa tiễn một bạn học Ngô Quyền, Bạn
Trần Văn Võ đã ra đi.
Cảm Ơn Bạn Luận đã thông báo,"
Huỳnh Hữu Thọ.
Sáng ngày hôm sau, tôi mở trang web, ngo-quyen.org, hội Ái Hữu Cựu Học
Sinh Trung Học Ngô Quyền đã có lời chia buồn của thầy cô, bè bạn đến gia đình
chs. k 8 NQ Trần Văn Võ. Bạn Võ ơi, thầy cô và bè bạn vẫn còn nhớ đến bạn,
người con xuất thân từ trường Trung Học Ngô Quyền của niên khóa 1963-1970.
Buổi trưa về nhà, tôi mở hộp thư ra đọc, có mail của bạn Tiêu Hồng Phước từ
"Luận ơi năm 2011 tao về Biên Hòa tiếc không gặp đựơc Võ mà nay thì Võ đã ra đi rồi. Nhớ trong lớp có 3 V là Trần Quảng Vân, Lê Thành Vạn và Trần Văn Võ (không biết tao có nhớ đúng họ, tên của 3 tên nầy không?) Mỗi người một số mệnh, mày cho tao gửi lời chia buồn đến gia đình cũa Võ. Nguyện cầu Hưong Linh bạn Trần Văn Võ sớm siêu thoát nơi cõi Niết Bàn.
Bè bạn ở phương xa vẫn không quên bạn học chung lớp. Tôi liền viết thư trả lời
cho bạn.
"Hồi đó tao ở lớp Thất 3 Pháp Văn, nhưng kế bên lớp tụi mầy
nên tao quen biết nhiều. Khoảng đầu tháng 7/2011, trong đám tang Bùi hiếu
Thuận, anh em gặp lại, thân quen nhau trở lại, có chuyện vui buồn là a-lô...
Hôm họp mặt với N.H.Đức có Võ từ Vũng Tàu về dự, do Đinh Quang Huyên chở về, vì
Huyên làm nghề xây dựng ở Vũng Tàu. Hôm Toàn về, anh em có rủ ra Vũng Tàu thăm
nó, tao có công việc nên không đi được. Tình cảm bạn bè như vậy là quý quá.
Sáng nay ngồi uống cà-phê ở đình Tân Lân,có Quang mập nữa, Vạn có kể chuyện anh
em thời lận đận, lúc sau 30/4. Nó với Võ có nhiều kỷ niệm, phải lên rừng làm
củi, kiếm cơm... Buổi viếng tang có Trần Quảng Vân, coi đẹp lão lắm, lớp mầy đi
khá đông đủ, thằng Đồng xỉn không đi được. Thọ Huỳnh Hiệp cũng có chuyển lời
chia buồn. Vạn nói sẽ chỉ cho mấy đứa con của Võ mở trang web NQ để xem lời
chia buồn của Ái Hữu NQ dành cho cho gia đình các cháu. Gia đình của Võ cuộc
sống cũng còn hơi khó khăn, còn lấn cấn với anh chị em, nhưng đem về tổ chức lễ
tang ở nhà cha mẹ ruột thì tốt quá. Tình cảm anh em vậy là rất tốt . Đứa nào đi
trước thì bạn bè tiễn đưa đông đủ. Những gì còn lại sau 40 năm thì dành cho
nhau, cố gắng sống tốt đẹp cho đến cuối đời. Đó là quan niệm của tụi tao, những
đứa còn lại ở quê nhà. Đoàn Hữu Hiệp đang về quê ở Đồng Tháp nên có gửi lời
chia buồn. Thôi thì xin chúc nhau những gì tốt đẹp nhất. Kỷ niệm bạn bè không
thể nào quên."
Đỗ Công Luận
Đến tối, tôi lại nhận được vài lời ngắn ngủi của bạn Trần Văn Khỏe, nguyện cầu
cho bạn.
Cám ơn Luận báo tin,
Nguyện cầu hương linh bạn Võ được nhẹ nhàng siêu thoát.
Khỏe
Và trưa nay, tôi nhận được lá thơ đầy xúc động của Nguyễn Hữu Đức, gửi cho tôi
và vài người bạn.
Khi tôi về sanh hoạt với thầy cô, bè bạn qua trang web nhà, Đức cũng là người
có gửi mail thăm hỏi tôi, sau bạn Nguyễn Hữu Hạnh và Châu Kim Mỹ.
"Thật là bất ngờ.
Vừa mới đi xa về, mở email ra coi mới biết tin Võ đã mất.
Đời vô thường thật.
Mới gặp lại Võ ngày nào mấy tháng trước.Thấy nó có hơi ốm.Mắt trũng sâu, nhưng mình nghĩ không đến nỗi nào.
Bữa họp mặt ở nhà hàng trên Cây Chàm, mình không bao giờ quên được, phải cố cầm nước mắt khi chỉ có 3 đứa trong nhà vệ sinh (Phạm Duy Mở, mình và Võ ), mắt của Mở cũng đỏ hoe khi ôm hôn Võ. Duy Mở đã hôn bạn một cách thật tình, không còn cái hôn nào thắm thiết tình bạn hơn thế nữa. Tình bạn là vậy. Không ngờ đó là nụ hôn tiễn biệt giữa Võ và Mở mà mình là chứng nhân.
Năm 1979 , cả ba có cùng một kỷ niệm những ngày khốn khổ, đi làm củi trên Bảo Chánh Long Khánh. Ngày đêm đốn cây rừng, cưa, bó thành bó, vác từ rừng ra ga xe lửa có hàng chục cây số, xe lửa chưa đến, Công an đã gom sạch...
Mình cũng đã thấy Mở "dzúi" tiền cho Võ một cách kín đáo và Võ trả lại không muốn nhận. Mình nói: bạn bè ... mầy cất đi.
V, sau 75, bạn bè đi hết, tứ tán. Được ở lại, bị ở lại, chúng mình ba đứa, tao, mầy, Vạn những tối bên nhau , 1 ly cà- phê đen... biết bao là kỷ niệm... giờ thì ở tuổi xế chiều, bạn bè lục đục về, họp mặt lại thì mầy ra đi vĩnh viễn, để lại bao thương xót cho bạn bè.
Võ, đi sớm hay muộn rồi cũng phải đi. Nếu đi như
mầy là một giải thoát... thì mầy sẽ hơn những người còn ở lại biết bao nhiêu nổi
thống khổ.
Cầu chúc hương hồn mầy sớm được siêu thoát."
Đức.
Hôm
viếng tang bạn Võ, Phạm Duy Mở cũng có tặng cho tôi và vài người bạn, tập thơ
văn của anh ghi chép lại từ ghế nhà trường cho đến hiện nay. Anh cũng có cùng
chung quan điểm với tôi là lưu trữ lại những gì của tim óc mình trong suốt cuộc
đời vui ít, buồn nhiều. Về nhà, tôi có đọc qua tập thơ văn đó và phát hiện có
một bài anh viết về bạn mình, nét mực còn chưa ráo. Thông qua Thọ, tôi nói với
anh là sẽ phổ biến cho thầy cô, bạn bè cùng đọc. Anh đồng ý.
Trường xưa, lớp cũ.
Tình bạn thuở học trò.
Thế
là lại một bạn đồng môn của tôi nằm xuống. Trong máy phone của tôi có một cuộc
gọi lỡ và tin nhắn. "Bạn Võ đã mất. Người gửi, Đinh Thiên Thọ." Tôi
chỉnh sửa thêm chữ R.I.P vào số máy của Võ trong danh bạ. Nó là chữ R.I.P thứ
hai sau Bùi Hiếu Thuận. Đành rằng ở tuổi chúng tôi, sự ra đi của mỗi bạn là quy
luật, không trước thì sau. Tôi cũng đã chuẩn bị tinh thần để đón nhận nó. Thế
nhưng mỗi tin báo thì tim tôi lại xúc động. Tôi vốn là người đa cảm.
Tên anh là Trần Văn Võ, chơi thân với tôi từ năm Thất 4. Hết Đệ Nhất Cấp anh
không học nữa, vào quân đội. Võ hiền lành, ít nói. Cha đã mất, anh ở với mẹ và
dượng kế.
Không chung nhà mà một gian bé con con liền kề đấy.
Sau biến cố 1975, Võ, tôi, và Lê Thành Vạn, mỗi ngày bám theo xe lửa lên Trảng
Bom, Bàu Cá để lấy củi cao su. Một thời gian, Võ, tôi, Nguyễn Hữu Đức lên Bảo
Chánh, thuộc Long Khánh, làm rẩy. Có lẽ tôi, và cả Võ không quên được cái đêm
đau khổ mà cả hai từ Bảo Chánh, băng rừng ra đường xe lửa, chỗ có cây cầu nhỏ
ngang con suối để chờ xe lửa chậm lại đu lên về Biên Hòa, nhưng không được. Đêm
hôm đó, chúng tôi phải vất vưởng trên cánh đồng hoang. Thật là khổ sở.
Sau này, Võ và Vạn cùng làm bốc xếp kho thương nghiệp Biên Hòa... Nhưng Võ
không may mắn như Vạn, vì Vạn chuyển qua làm tài xế, có nhà cửa ngon lành ở
Biên Hòa. Võ phiêu bạt lên Bà Rịa, Vũng Tàu. Trong quảng thời gian nhiều năm,
qua Vạn, tôi biết hoàn cảnh Võ khó khăn lắm.
Gần đây, Nguyễn Hữu Đức về thăm quê nhà, tôi gặp anh trong cuộc liên hoan lớp
tại quán Cây Dừa cùng với Đức. Tôi, Đức, tặng ít tiền để giúp anh, nhưng nói tế
nhị là tiền đi xe. Tiếp đó, Nguyễn Hữu Hạnh, Võ Văn Khoa và Trần An Toàn cũng
về quê nhà và chung vui với chúng tôi tại quán Cây Dừa. Nghe nói, Toàn có lái
xe chở các bạn đến thăm anh bị bệnh tại Bà Rịa, Vũng Tàu. Nhưng tôi không được
thông tin nên không thăm anh được.
Tại một thời điểm nào đó ta hiện hữu, rồi cũng đến một thời điểm nào đó ta
không còn tồn tại. Đó là quy luật. Kiếp sống là một đoạn thẳng AB. Chết là hết,
chỉ còn tình cảm để lại trong lòng người thân và bè bạn.
Anh là bạn tôi, người bạn thuở học trò lớp cũ, trường xưa Ngô Quyền. Hôm nay
tiễn biệt anh, cầu xin linh hồn anh thanh thản và siêu thoát trong cõi vĩnh
hằng.
Biên Hòa, 15/6/2012.
Phạm Duy Mỡ (Bút danh
Phạm Duy Ánh).
Tình bạn là như thế
đó. Nhất là tình bạn chung trường, chung lớp của Trung Học Ngô Quyền, Biên Hòa.
Từ những mái tóc xanh giờ đã bạc màu theo mưa nắng thời gian. Nhưng kỷ niệm vẫn
sống mãi trong ta. Tôi nghĩ rằng, bài viết nầy là món quà quý giá gửi đến thầy
cô, bè bạn nhân ngày hội tương phùng sắp đến. Đây cũng là tình cảm của học trò,
đồng môn từ nửa vòng trái đất xa xôi chia sẻ ước mơ. Xin hãy sống vì kỷ niệm và
bè bạn, khi nào ta hãy còn hiện hữu trên cõi đời. Xin dành một phút suy tư cho
người vừa nằm xuống. Lại thêm một khoảng trống trong mỗi chúng ta.
Biên Hòa, ngày
17/6/2012.
Đỗ Công Luận.