Diệp Hoàng Mai - TAI NẠN NGHỀ TRƯỞNG LỚP

TAI NẠN “NGHỀ” TRƯỞNG LỚP

( Tưởng nhớ Thầy giám thị Trần Văn Tài )

Niên học 1972-1973, lớp mười bê bốn (10B4) trung học Ngô Quyền Biên Hòa có một kỹ niệm nhớ đời. Thông thường vào đầu năm học, nhà trường có tổ chức đợt thi đua "Tuần lễ kỹ luật học đường”. Trong những tiêu chuẩn như: sĩ số, đồng phục, phù hiệu, vệ sinh lớp học v.v… thì tiêu chuẩn “học sinh không ra khỏi lớp vào giờ học trống ” lớp tôi khó “ăn” điểm nhất. Một buổi sáng đầu tuần, lớp tôi nhận thông báo giáo sư vắng hai giờ đầu. Cả lớp mừng rỡ, hò reo như “đám giặc chồm” được tin thắng trận. Thế là, lần đầu tiên và duy nhất, tai nạn “ nghề” … trưởng lớp đã đến với tôi.

Để giữ chân các bạn không tràn khỏi lớp trong khoảng thời gian dài đăng đẳng ấy, tôi bèn tập các bạn hát những bài sinh hoạt hướng đạo. Nghĩ là làm, tôi chép ngay lên bảng bài " Ngày trở về" của nhạc sĩ Phạm Duy, đã được sửa lời như sau :"Ngày trở về, anh xuống sông bắt cá lòng tong nấu canh bí đao. Có dè đâu, lòng tong chết chìm thành con cá lìm kìm ..." Tôi có dè đâu, các bạn của tôi khoái cá lìm kìm quá, vỗ tay nhịp theo bài hát rân trời. Vỗ tay chưa đã, các bạn còn vỗ cả ... chân, bằng cách lôi guốc gỗ đập lên bàn rầm rập. Và tất nhiên, không bạn nào bỏ ra khỏi lớp…

Cả lớp học đang vui … chạm nóc, bất chợt Thầy giám thị Tài xuất hiện:

- Này, chúng mầy định làm loạn ấy hở?.."

Tôi nhanh nhẩu đáp:

- Tụi em đâu có làm loạn đâu Thầy, tụi em đang tập hát mà!...

Thầy Tài quát to:

- Bước xuống ngay!...

Lúc đó, tôi đang… hiên ngang đứng trên bục điều khiển dàn đồng ca "cùng la, cùng hét" lớp tôi. Nên khi bị Thầy la, tôi mới rời khỏi bục. Thầy Tài giận dữ, bước tới gần tôi và "Bốp!...", một bạt tay nháng lửa bất thình lình giáng thẳng mặt tôi. Tôi choáng váng, ngơ ngác, bàng hoàng rồi òa khóc. Sao kỳ vậy? Tôi đang làm nhiệm vụ trưởng lớp quá… xuất sắc mà, tại sao Thầy Tài lại nổi giận với tôi? Cảm thấy mình bị đòn oan ức, tôi khóc tức ta tức tưởi, khóc đã đời Vân Tiên, khóc điên con cào cào lẫn con cà cuống luôn…

Ngay khi Thầy Tài quay trở lại văn phòng, cả lớp tôi trở nên náo loạn. Lúc đó tôi chỉ có khóc và khóc, không còn biết phải làm gì cả. Các bạn của tôi hầu hết tỏ ra bất nhẫn, bàn tán râm ran sôi nổi còn hơn ve gọi mùa hè. Sau nhiều ý kiến tranh cãi, cả lớp đồng lòng "biểu tình", bỏ hai giờ học sau để "phản đối" Thầy Tài. Cảm thấy như vậy chưa đủ, các bạn bèn kéo nhau ra họp ở quán nước trước cổng trường bán công Trần Thượng Xuyên, bàn bạc ý tứ viết đơn "thưa kiện” Thầy Tài. Các bạn mua giấy ca-rô và bao thư, rồi cử bạn Phạm Thị Sen làm người chắp bút. Các bạn khác vây quanh bạn Sen, mỗi người góp vào một câu. Sau khi hoàn thành “tác phẩm chung” của lớp 10B4, các bạn còn đọc đi đọc lại, sửa tới sửa lui rồi chép lại lần nữa, sao cho lá đơn thưa kiện được “ hùng hồn về nội dung, sạch đẹp về hình thức”... Để đơn thưa thêm nặng kí, các bạn rủ nhau cùng ký tên vào đơn. Dễ chừng, được khoảng vài chục chữ ký học trò. Cuối cùng, các bạn cử một nhóm đại diện đến gặp Thầy Tổng giám thị Dương Hòa Huân:

- Thưa Thầy, lớp 10B4 gửi Thầy…

Thầy Huân vừa cầm lá đơn, ngay lập tức các bạn tôi ù chạy mất…

Ngày hôm sau, có giờ học Toán của Thầy Bùi Thọ Thích, giáo sư hướng dẫn lớp chúng tôi. Vừa vào lớp, Thầy đã "mắng" cả lớp một trận te tua té tát:

- Các em hành động không suy nghĩ, nhỡ ra nhà trường đuổi học “cái” Mai thì sao?...

Cả lớp còn đang … chóng mặt, thì Thầy Đoàn Hữu Ý xuất hiện với chiếc roi mây dài. Thầy không đánh, mà bắt hết cả lớp “ Bê …con gái” áo dài trắng tinh tươm quì gối cả bầy! Vừa nhịp rọi trên bàn , Thầy vừa giảng bài đạo đức cho cả lớp nghe ... Những ngày tiếp theo, các bạn của tôi đến lớp với tâm tư đầy xáo trộn. Bạn Võ Thị Mỹ Dung ( Tuyết Hồng quán) lo lắng:

- Chết tao rồi! Kỳ này tao mà bị đuổi học, chắc má tao trấn nước sông Đồng Nai tao uống no nốc quá!...

Bạn Vũ Thị Hạnh – ca sĩ tỏ ra bình tĩnh hơn:

- Không sao đâu, chị của tớ bảo rồi. Cả lớp mình đoàn kết thì sống, chia rẽ thì … hết sống! Cùng làm cùng chịu, không trường học nào đuổi học cả lớp đâu…

Nhưng nói gì thì nói, các bạn tôi lúc đó đều … mất hết nhuệ khí, đứa nào cũng ỉu xìu y chang những chiếc bong bóng xì hơi…

Vài ngày sau đó, Hội đồng kỹ luật họp giải quyết “đơn kiện” của lớp 10B4. Buổi họp diễn ra tại văn phòng Ban giám hiệu. Trước tiên, Thầy Nguyễn Văn Có đọc toàn bộ lá đơn cho tất cả cùng nghe. Lá đơn các bạn viết dài lắm, mô tả chi tiết sự việc xảy ra ở lớp, và lên án Thầy Tài nhiều lắm! Nhưng chỉ có hai câu nhận xét … quá ấn tượng, mà tôi nhớ mãi đến tận bây giờ. Đó là :" … Hành vi của Thầy Tài đối với chị Mai, xét về khía cạnh của một con người với một con người, đó là hành động... dã man. Còn xét về khía cạnh của một người đàn ông với một phụ nữ, thì đó là hành động ... vũ phu!...”

Bốn mươi năm đã trôi qua, nhưng mỗi bận có dịp nhắc lại “tình tiết” này, tôi và các bạn vẫn mắc cười đau ruột. Bây giờ mới cười, chứ hồi xảy ra sự việc, tôi và các bạn tôi đều … tê tái cõi lòng. Các Thầy đều bực tức về sự … dại dột của lớp chúng tôi. Và tôi tuy là “nạn nhân”, nhưng lúc đó lại đơn độc “gánh” hết sự bực tức của các Thầy như một … tội đồ. Tủi thân, tôi lại khóc… Sau cùng, Thầy Đoàn Hữu Ý nhẹ giọng với tôi: "Học trò học dè mà mấy em viết đơn như vầy, mấy em không biết viết vậy mấy Thầy buồn lắm hay sao? Dù gì thì Thầy Tài cũng đáng tuổi cha chú các em mà!..." Tôi vẫn nhớ, nét mặt Thầy Tài lúc đó trông buồn bã lắm! Khi tôi nói lời xin lỗi, Thầy chỉ lặng lẽ gật đầu rồi lấy khăn tay lau mắt kính…

Năm 1979 tôi tình cờ gặp lại Thầy Tài, tại một ngôi trường thuộc xã vùng sâu huyện Thống Nhất (nay là huyện Trảng Bom). Thời gian này, đời sống mọi người khó khăn khủng khiếp! Đời sống của thầy cô giáo, còn chật vật hơn gấp nhiều lần. Cũng vì quá nhọc nhằn gánh nặng cơm áo cho các con, lúc đó trông Thầy tôi rất già nua khắc khổ. Tôi chào Thầy :

- Thầy nhớ em không, khi xưa em học trường Ngô Quyền…

Thầy Tài nhìn tôi, lắc đầu:

- Học trò nhiều quá, Thầy không nhớ hết ...

Tôi không dám nhắc lại chuyện xưa. Tôi chỉ kịp hỏi han, chúc sức khỏe Thầy rồi tiếp tục hành trình công tác.

Về sau này tôi mới được biết, cái hôm tôi bị đòn oan, là do cùng lúc có ba anh trưởng lớp "láng giềng": 10B3, 12B1 và 12A4 được giáo viên “cử” đến văn phòng "méc" với Thầy Tài : " Lớp 10B4 đang ... làm loạn trên lầu!..." Thông tin "Lớp 10B4 nổi loạn" tới tấp dội về văn phòng, chẳng trách chi Thầy Tài đằng đằng sát khí đến lớp mười bê ... dẹp loạn. Phần tôi, đang say sưa “làm quá tốt” công việc Trưởng lớp nên chẳng đề phòng. Vì vậy, tôi mới lãnh đủ hậu quả từ cơn bực tức của Thầy. Chứ nếu có chủ ý quậy phá, tôi đã sẵn sàng tư thế ca bài "tẩu mã" rồi. Tôi mà chạy, Thầy Tài nhất định không thể nào đuổi kịp để đánh tôi đâu!...

Có dịp gặp lại bạn cũ lớp 10B4, các bạn của tôi vẫn nhắc lại chuyện này, như một kỹ niệm “vừa đau, vừa thương” của tuổi học trò. Đau là tôi đau, vì bị đòn oan. Thương là thương Thầy Tài, chỉ vì tính nông nỗi trẻ con chúng tôi đã làm Thầy buồn. Tôi từng suy nghĩ, nếu có cơ hội chúng tôi nhất định rủ nhau đến thăm Thầy, xin lỗi Thầy lần nữa. Chắc chắn Thầy sẽ vui với đám học trò nghịch ngợm năm xưa, nay đã thành những “người lớn” chững chạc trưởng thành. Nhưng sau năm 1975, tôi chỉ được gặp lại Thầy Tài một lần duy nhất.

Tôi hay tin trễ, Thầy Trần Văn Tài qua đời không lâu, sau ngày tôi tình cờ gặp lại Thầy ở Trảng Bom. Những dòng chữ muộn màng này, thay nén nhang thơm tôi và các bạn lớp 10B4 năm xưa kính nhớ Thầy. Chúng em chân thành xin lỗi Thầy lần nữa – mặc dù em vẫn biết – Thầy đã thứ tha cho đám học trò nhỏ từ rất lâu rồi…

Tháng 11/2013

Diệp Hoàng Mai

Phụ Đính Một số hình ảnh THẦY XƯA:

Thầy Bùi Thọ Thích và Thầy Trần Minh Chính Thầy Nguyễn Văn Lục

Thầy Phùng Thái Toàn

Thầy Nguyễn Minh Mẫn và con gái Nguyễn Minh Hiền

Thầy Hà Tường Cát, Thầy Lê Quý Thể, Thầy Nguyễn Văn Lục

Thầy Hà Tường Cát, Thầy Nguyễn Văn Lục, Thầy Lâm Tấn văn, Thầy Nguyễn Thành Dũng

Thầy Nguyễn Viết Long, Thầy Trần Văn Phúc, Thầy Nguyễn Văn Phú