Ông Hoàng không thể nào ngủ lại được. Cơn đói như một lũ sâu bọ đang bò vào xâu xé cơ thể ông. Cơn đói quái ác nó lôi ông ra khỏi giấc ngủ đầy mộng mị. Nó trườn vào từng thớ thịt của cơ thể. Nó đang tranh nhau tìm một chỗ đứng trong cái bao tử trống rỗng của ông. Nó gào lên từng lúc làm ông mím môi chịu đựng.
Ông đảo mắt nhìn quanh, căn phòng vắng, đèn lờ mờ nên ông không biết bây giờ là mấy giờ. Chiều qua lúc cô y tá đem cơm vào, ông mệt quá không ăn. Cô ta để lại phòng một hồi lâu rồi tới tối cô ta bưng ra ngoài. Ông đã ngủ như vậy đến bây giờ. Ông muốn lên tiếng để kêu người, báo cho họ biết là ông đang đói. Họ có thể cho ông ăn chút chi đó lót dạ. Thế nhưng miệng khô khốc, chân tay cứng ngắt, muốn nhúc nhích mà nó vẫn nằm một chỗ im lìm như thách thức với ông.
Ông lại nghĩ đến ngày xưa mà thèm bát cơm nóng hổi mạ ông vừa bới ra khỏi nồi. Bát cơm nấu bằng gạo mới đầu mùa vừa xay về. Mạ ông nấu trong cái nồi đất bằng lửa rơm. Cơm cạn, bà ghế xuống đặt một bên bếp lửa. Cào tro nóng để dưới và một ít xung quanh. Trên cái cà ràng ba chân đó bà kho một nồi cá nục còn tươi chong mới từ biển về. Những lát ớt đỏ rực nổi trên mặt cá, mùi ruốc kho chung bốc lên thơm lừng. Đĩa rau lang luộc còn nóng hổi quyến rũ cơn háo ăn của tuổi mới lớn.
Thỉnh thoảng mạ ông còn kho nước ruốc thật ngon, những củ nén giã dập với ớt nằm xen lẫn những miếng thịt ba chỉ thái mỏng, hành lá xắt nhỏ thơm thật là thơm. Cái mùi thơm của ruốc tươi quê nhà. Cái mùi của Huế, của quê hương Quảng Trị yêu thương. Bà làm một rỗ rau chơ lấy từ dưới sông lên với đủ các loại rau thơm trộn lẫn vào. Màu sắc của rỗ rau mới bắt mắt làm sao. Gắp một đũa đầy rau chơ, chấm vào tô nước ruốc kho loãng ăn với cơm nóng sao mà ngon quá đỗi. Ớt tăn tăn đầu lưỡi, ớt giựt giựt chân tóc làm toát cả mồ hôi. Vừa ăn vừa hít hà xuýt xoa mới đúng điệu ăn cay.
Nhưng có lẽ món mà ông khoái nhất là trái vã và cà pháo, thêm ít rau sống chấm với ruốc. Cái món ruột này chỉ có quê ông mới có, vì vã là một giống cây rất khó trồng. Vì vậy, mỗi khi được về phép thăm nhà, các bà chị họ lúc nào cũng làm "Mời cậu mi ăn một bữa cà vã cho bưa, mai tê khỏi thèm". Món ăn vừa rẻ tiền, vừa tình nghĩa mà ông không thể nào quên.
Này nhé, lấy một miếng vã, kẹp thêm tí rau thơm quẹt vào tô ruốc thật ngon có chanh, đường, tỏi, ớt. Cắn một cái, nhai vào miệng, nghe tiếng rào rạo giòn giòn của vã, của cà. Ôi chao! Nó ngon không có cao lương mỹ vị nào bằng.
Có hôm mạ ông đi chợ trưa về, bà mua một miếng thịt heo luộc sẳn, một ít bún tươi. Lấy nước mắm thật ngon, cắt vài lát ớt bỏ vào. Thế là mấy mẹ con ăn bún với thịt luộc ngon sao quá là ngon. Heo được nuôi bằng cám, chuối trong vườn, con heo không to, thịt chắc, ít mỡ. Lát thịt luộc đậm đà ngon nhất nhớ mãi không quên.
Chỉ nghĩ đến món ăn thôi mà nước miếng đã tràn đầy miệng, chảy cả ra ngoài. Ông tìm cách nuốt nhưng sao nó vẫn ào ạt tràn về. Nhớ quá. những món ăn dân dã nhà quê mà ngon ngọt vô cùng. Có lẽ không có món ăn nào ngon bằng những món ăn do đích tay mẹ nấu cho con khi tuổi vừa mới lớn. Những món ăn đó đi vào khứu giác, vị giác và tri giác đầu đời nên nó in đậm và gây nhớ mỗi khi nghĩ đến một bữa ăn khi bụng đang đói.
Ông cũng có những ngày vàng son khi trong túi có tiền. Những bữa ăn đầy đủ thịt cá, bia rượu và gái đẹp. Những bữa ăn đó rộn ràng tiếng cười, tiếng nói, tiếng nhạc và cả tiếng chưởi thề. Những bữa ăn cho quên đời, quên cái chết đeo sau lưng không biết quật ngã ông lúc nào. Những bữa ăn hoang phí. Nhớ nhà da diết mượn rượu giải sầu, mượn gái cho quên đời, mượn thiên hạ làm vui đời lính. Cũng có những lúc bên mâm cơm linh đình ông ngồi ăn mà nuốt không vô. Nỗi buồn dâng lên đầy ứ khi nghe tin một người bạn thân vừa từ giã cuộc chơi hay nâng ly rượu tiễn đưa một thuộc hạ vừa nằm xuống.
Mỗi khi nhớ lại ông không còn chút nhớ gì về hương vị món ăn. Chỉ nhớ những kỷ niệm, những người bạn chung vai sát cánh chiến đấu đã ngã xuống. Nhớ những lần buồn quá uống rượu say mèm quên đời. Nhớ một chặng đời gay go đối diện cái chết và cái sống. Nhớ để thấm thía cuộc sống lính tráng xa nhà và một thời ngang dọc vẫy vùng trên những vùng chiến thuật.
Ông cũng từng đói. Cái đói cũng dày vò ông như bây giờ. Cái đói hút người tù vào một miệng cống đen ngòm hôi hám. Cái đói ác ôn, tàn độc, ma quái. Chỉ cần có một thứ gì bỏ vào miệng, nhai ngấu nghiến để tay chân không rung rẩy, để còn sống ngoi ngóp chờ ngày về. Có kẻ chỉ vì cái đói tàn khốc mà phản bội anh em. Có kẻ chịu đựng không nỗi phải gục chết thảm thương. Có kẻ tìm cách vượt ngục để thoát khỏi cảnh tù đày, đói khổ.
Nhưng những lúc đó còn có bạn bè, còn có tuổi trẻ và sức lực. Đói quá thì cái đầu nghĩ ra nhiều cách để tìm thứ gì nhét đầy bao tử, còn có lý tưởng, có hy vọng, có vợ con đang chờ đợi. Những lúc tù đày đói khát đó cái đầu còn sáng suốt linh hoạt, trái tim đầy ắp tình thương, còn ước mơ tương lai tươi đẹp khi trở về. Đói nhưng ý chí vươn lên mạnh mẽ để mình không ngã gục.
Bây giờ cái đói nó khác đi nhiều. Cơ thể gào lên đòi ăn mà tay chân rời rạc, đầu óc trống rỗng. Cái đầu tiêu cực thầm nghĩ thôi đừng làm phiền ai. Chết hay sống cũng đã đến lúc. Tấm thân già cô đơn thôi đành chấp nhận rồi cũng sẽ quen thôi. Một sự buông xuôi thất bại, một sự đầu hàng cuộc sống.
Ông lại nghĩ đến bà vợ ông. Phải rồi. nếu mà có bà vợ ông bên cạnh thì chỉ cần ông thức giấc là bà đã đến bên cạnh ông. Tối qua ông không ăn được thì bà đã lo nấu món khác ngon hơn, chờ ông thức dây mang vào mời ông.
Bà vợ già của ông thật tội nghiệp. Ông rươm rướm nước mắt khi nghĩ đến giờ này bà cũng đang trong bệnh viện. Hơn 10 năm chăm sóc cho ông bà không rời ông nửa bước. Bà như cái bóng bên ông tận tụy. Mỗi khi ông đói thì bà đã lo sẳn bữa ăn nóng cho ông ăn vừa miệng. Khi ông cảm cúm, bà lo nấu cháu cảm có hành tiêu nóng hỗi và đút cho ông từng muỗng.
Đôi khi ông giận không ăn, bà đi theo năn nỉ. Bà lo cho ông không ăn đầy đủ sẽ mất sức, bệnh hoạn. Ông như người được sống trong nhung lụa không thấy thương người thiếu áo thiếu quần. Ông quen được bà nuông chiều nên cứ sống ấm êm trong vòng tay thương yêu chiều chuộng của vợ, của con.
Ông phải vào đây vì bà ngã bệnh, mấy đứa con phải lo đi làm kiếm cơm nuôi gia đình chúng. Đưa ông vào viện người già là biện pháp cuối cùng để bà yên tâm chữa bệnh. Ông không thể trách con cái vì nó không thể làm gì khác hơn với một người cha không thể tự mình sinh hoạt. Vào đây có y tá, có bác sĩ, có bạn bè trang lứa. Dẫu không được như ở nhà nhưng cũng có nhiều người chăm sóc và có đầy đủ phương tiện y tế để lo cho ông.
Ông lại nuốt nước bọt. Cơn đói dường như đã nguôi ngoai. Ông nghĩ đến bà đang một mình nằm trên một chiếc giường bệnh viện như ông? Bà cũng đang đối diện với đau đớn và bệnh tật như ông. Không biết nửa đêm bà có đói bụng giống như ông không?
Bà ơi! Ông nhắm mắt lại. Hình ảnh bà với nụ cười hiền hậu hiện ra lung linh. Ông thấy bà cười với ông. Ông thấy bà giang hai cánh tay ôm đầu ông vào ngực, xoa xoa lưng cho ông . Ông cảm giác mình thật ấm áp, nhẹ nhàng và sung sướng. Ông mỉm cười, nhắm mắt lại và đi vào giấc ngủ với hình ảnh người vợ xinh đẹp có nụ cười thật dễ thương.
Nguyễn thị Thêm.