Thơ Nguyễn Tất Nhiên - VÀI TRÍCH ĐOẠN CỦA TRƯỜNG THI “CŨNG CẦN CHO HẠNH PHÚC” - TỰ DO (Làng Văn số 11, tháng 7 năm 1985)

VÀI TRÍCH ĐOẠN

CỦA TRƯỜNG THI “CŨNG CẦN CHO HẠNH PHÚC”

(sau đoạn “Uyên Ương” đã in trong tập Thơ Nguyễn Tất Nhiên)

TỰ DO

(Làng Văn số 11, tháng 7 năm 1985)

Em hôm xưa hiền dịu như vầng trăng

mặc ai trông vời thêu thùa huyền thoại

rồi trăng cũng nhiễm ô vì nhân loại

rồi em nay dầu dãi cuộc nhân duyên!

chồi khổ manh nha nơi ý tưởng độc quyền

nơi cửa hẹp ngõ lòng ham đoạt chiếm

nếu chiếm hữu sông, biển đã không là biển

sông tự hiến mình, nên, sông mới là sông!...

rõ chứ em? đau khổ suốt một dòng

dằng dặc chảy qua kiếp người hữu hạn

và hạnh phúc, hình dung như dấu đạn

bia-đời-người với tất cả hân hoan

mải đón chờ, hứng nhận đến tan hoang

vẫn không biết đạn từ nòng-bất-hạnh!

yêu dẫu hỡi, hãy nghiêng đầu nhìn nhận

rằng đôi ta mù quáng độc quyền nhau!

em có bao giờ thầm hỏi tại sao

hạnh phúc vẫn hoài nằm trong huyễn mộng?

sao sự chết hiển nhiên đàng cuối chặng

mà người ta cứ vời vẽ tương lai?

em có bao giờ xòe đôi bàn tay

hỏi sao chúng luôn luôn thèm bắt giữ?

dù giữ bắt có nghĩa là hư vỡ

sao ta miên du suốt đoạn-đường-người?

em có ngờ bao tù ngục quanh đây

một lớn lao nhận thức lầm nhân loại!?

bởi tù ngục đã sẵn ngay thực tại

mỗi con người vướng những chấn song riêng!

em nhé mình nên thương lấy lũ điên

đeo bất cứ trang sức nào chủ nghĩa

xích kẻ khác là xiềng mình một thể

quyền lực nào không đồng nghĩa âu lo?

em có bao giờ tin tưởng tự do

bàng bạc khắp trên vòm trời mặt đất?

hồn ta đấy tự do yêu vẻ đẹp

tù ngục nào câu thúc nổi nhịp tim?

lúc yêu nhau là tự nguyện giam cầm

em có hỏi sao mình không vượt thoát?

em có bao giờ tin vào sự chết

là tự do trên tất cả tự do?

ngày rồi cũng mau, đời rồi cũng mau

sẽ hủy diệt đến bụi tro tàn tích

em nếu hỏi, cần chi cho hạnh phúc?

chàng trả lời ngay là, một nụ hôn!

muôn suối sông đều một cách xa nguồn

đều một cách hòa tan vào khí quyển

em nếu hỏi, cần chi cho vĩnh viễn?

chàng trả lời ngay là, một nụ hôn!

nhìn nhau đi em, chạm mắt yêu thương

thể hiện cả thiên thu trong một ánh!

nhìn nhau đi em, hôn nhau cảm nhận

chốn gian nan này thế giới chia lìa!

ngày rồi cũng qua, đời rồi cũng qua

rồi mọi thứ chẳng còn chi phân biệt

em nếu hỏi, khác gì nhau sống, chết?

chàng trả lời ngay, sống giữ đời nhau!

ngày ngày khổ đau, triều lượng khổ đau

dâng, hạ cũng thể theo đường nguyệt vận

em nếu hỏi, nuối nắm gì sinh phận?

chàng trả lời ngay, nuối nắm ngục tù!

dòng khổ đau thành thù hận, thương yêu

là nhiên liệu cung năng nguồn nhân động

em nếu hỏi, cần chi cho hiện huống?

chàng trả lời ngay là, một nụ hôn!

nhìn nhau đi em, thể tích không gian

phút mỗi hẹp thêm lớp lang song chắn!

nhìn nhau đi em, hôn lên đời sống

cân trần gian bớt lệch dĩa căm thù!

đừng bận tâm với những kẻ khoa dao

bô bô giảng về “tự do”, “hạnh phúc”

hãy tội nghiệp chúng – những tên cai ngục

đang không hay mình cũng tự hãm thân!

đừng bận tâm với những kẻ khua còng

giong lớn giọng khoe chiến công “giải phóng”

hãy tội nghiệp chúng – những tên ngụy tín

đang không hay mình gian lận chính mình!

nhìn nhau đi em, dài tiếng thở mong manh

cũng bồi đắp nỗi chán chường nhân loại

mặc chúng ném nhân dân ra trục lợi

mặc chúng dùng giai cấp làm bình phong

mặc chúng tung dầy mạng lưới công an

chụp mũ, tử hình, công khai cưỡng đoạt

trại giam khổng lồ giết người chậm, độc…

thét rồi quen, rồi cũng sống lất lây!

đừng bận tâm với ngày sống đọa đày

em nếu biết yêu thương là đày đọa!

em nếu biết sức lạ lùng quyến rũ

của ngục-tù-sự-sống mạnh làm sao!

em có nghe lòng bất chợt ngẩn ngơ

thấy xa lạ giữa ngay trên tổ quốc?

một xứ sở mà thành phần trí thức

bị đem ra so sánh với cục phân!

nhà nước hô hào “lao động vinh quang”

diệt tư hữu lấy làm điều lý tưởng

thúc nhân dân tiến nhanh lên cộng sản

chỉ nói lên hành động phản tự nhiên

chỉ phơi bày bộ mặt nhóm chuyên quyền

ngụy tư tưởng như đàn bà phấn sáp

họ chia chác quyền làm người hạn hẹp

ở trong tay thiểu số hủy hoại người!

một quê hương mà mắt bỉ khinh đầy

lớp bị trị nhìn giai tầng thống trị

chỉ nói lên duy nhất điều ấu trĩ

bao gồm trong hai âm ngữ “tự do”!

một quê hương mà khẩu hiệu “tự do”

được bộ phận thông tin truyền buốt óc

chỉ nói lên điều thiên nhiên đảo ngược

ắt là điều gây trở ngại triền miên

phải, tự do là yếu tố bẩm sinh

dụng lý thuyết, thủ đoạn nào triệt nổi!?

dẫu tư bản thêm nhiều lần thất bại

trên những quốc gia chia cắt như mình

đâu thể hiểu rằng cộng sản thành công

bằng phương tiện tập đoàn phong kiến

bởi tư bản nào đủ quyền đại diện

cho tự do, cho bình đẳng con người!

(trích trường thi Cũng Cần Cho Hạnh Phúc)