Danh mục
Số lượt truy cập
1,000,000

Trần Mộng Tú - NGƯỜI THẦY VÀ CHIÊC ÁO

24 Tháng Ba 20181:54 SA(Xem: 16175)
Trần Mộng Tú - NGƯỜI THẦY VÀ CHIÊC ÁO

Ng
ười Thầy và chiếc áo

nguoiThayvaChiecAo

Thy và trò ca mt lp hc trong tiu chng vin nhưng năm 1960-1965.
(H
ình minh ha: Gia đình Cu Chng Sinh Huế)



LI TÒA SON: Một kỷ niệm nhỏ của nhà thơ Trần Mộng Tú thời còn là một “nữ sinh Lớp Tám” cho chúng ta thấy tư cách ca mt thy giáo và lòng tôn kính ca ph huynh hc sinh đi vi thy, Sài Gòn trước đây hơn na thế k. Thi đó không có cnh ph huynh hc sinh de da thy, cô, hc trò tn công cô giáo, hoc bt cô giáo quỳ ly trước công chúng, như đang din ra nước ta hin nay!

***

Tôi rt rè đng trước khung ca s văn phòng, trong khu nhà ni trú ca các Thy và các Linh Mc chng vin.


Thy Khoan đng bên trong ca s hi ra:

- Con cn gì?


- Thưa thy, m con nói con thưa vi cha Tùng đưa áo cho con đem v đ m con thay cái ng tay áo cho cha.


Thy Khoan bo tôi ra ngoài văn phòng nhà trường ngi ch, thy đi tìm cha Tùng. Khong hai mươi phút sau, thy mang ra cái áo gói trong mt t báo cũ, đưa cho tôi đem v.


Cha Tùng là thy dy tôi môn Anh văn. Cha luôn luôn mc áo cũ; hoc sn vai, hoc rách khuu tay. Tôi đi hc v li k cho m nghe, khoe hôm nay con thy cha mc cái áo rách ch nào! M tôi nghe mãi chc cũng mi lòng, nên bo tôi vào trường mang chiếc áo chùng đen ca cha v cho m mng li hay m vá giúp nhng ch rách.


Tôi nh mãi câu chuyn ngày hôm đó (tôi mi hc lp đ Ngũ) cho ti bây gi sau hơn 50 năm.


Tôi hc trường tư thc Công Giáo, do chng vin Nguyn Duy Khang-Th Nghè lp.Trường ch có t đ Tht đến đ T. Thi xong Trung Hc Đ Nht Cp tôi phi ra trường khác hc.


Mt s các thy là Linh Mc, hay Tu Sinh trong chng vin, còn mt s giáo sư được mi t bên ngoài vào dy.


Chng Vin và trường hc cùng trên mt miếng đt, tôi hi đó không biết miếng đt rng bao nhiêu, ch biết có hai dy nhà, mt dy cho các cha và các thy , mt dy làm trường hc, có h cá và vườn rau. Trường có nhà nguyn nh cho các thy, chúng tôi không được vào đó bao gi.


Thy dy Anh Văn ca chúng tôi là Linh Mc Đinh Cao Tùng, dy Vit Văn và Âm Nhc là thy Đinh Ngc Khoan, tu sinh, em rut ca cha Tùng, thy Cu dy Toán, thy Tiếng dy Lý Hóa, linh mc Nguyn Khoa C là Hiu Trưởng.


Ngoài tu sinh và linh mc trong chng vin, cha hiu trưởng còn mi mt s sinh viên Văn Khoa hay Lut Khoa mi ra trường “dy gi” cho nhng lp nh, đ Tht, đ Lc.


Chng Vin nghèo, các linh mc, tu sĩ cũng nghèo. M tôi là cô giáo dy thêu đan nên vá mng rt khéo, m giúp thì các cha ch biết cm ơn. Nhưng mt chiếc áo cũ đem mng hay vá mãi cũng hết cách, nht là cánh tay áo, b phn được c đng nhiu nht, mng vô nó li rách ra! Cho nên, có khi m thay c cái ng tay áo mi, ghép vào cái áo đã bc màu!


Ri đến mt năm, trước l Giáng Sinh, nhìn cái áo vá chng vá đp chc không còn dùng được my tháng na, chc chn cn thay bng áo khác, m bàn vi tôi mua vi v, m ct, may cho cha Tùng mt cái áo chùng đen mi.


Tôi nh cái ngày hai m con tôi đem cái áo chùng đen đó ti biếu cha. Sau gi hc, hai m con tôi xin được gp riêng cha văn phòng nhà trường. Cha ra tiếp, nghĩ là m con tôi đến xin tr tin hc tr tháng này (thnh thong vn có ph huynh ti xin phép đóng tr tin hc cho con). Khi thy m tôi xin biếu cha cái áo mi, cha cm đng lm. Nhưng cha không bày t tình cm ca mình vi thái đ vui mng, vn vã, như người khác khi được tng quà. Cha vn đng cách m con tôi mt khong khá xa, ming nói li cám ơn, ging nh nh, t tn. C m và tôi cũng không biết nói gì, ch đng khoanh tay cúi đu; nhưng trong lòng chúng tôi vô cùng sung sướng. Trên đường v m tôi nói là ch s cha không nhn, và khi mc cái áo mi chc cha s lúng túng lm.


Tôi nhc m là chiếc áo cũ đã hết ch đ thay, đ mng ri m , đ cha mc mt cái áo dòng vi nhiu miếng vá, con thy ti nghip cha quá.


Nhưng ti sao khi cha nhn được cái áo m tng, cha li không t ra vui mng, h m?


M tôi nói. “Cha gi lòng t trng ca mt người thy giáo.”


Bui hc đu sau my ngày ngh l Giáng Sinh năm đó, tr li lp, tôi thy cha (người thy đáng kính ca tôi) mc chiếc áo mi đi dy. Nét mt cha vn t tn, nghiêm ngh. Trước v bình thn ca cha, các hc sinh cũng không ai dám hi đùa, “Cha mc áo mi?” Sau gi hc, tôi ph thu góp bài làm ca các bn đt lên bàn giy giáo sư. Cha Tùng ngng mt lên nhìn tôi, nói:

- Cám ơn con.


Tôi nghe trong ging nói vn gin d như mi khi, nhưng hình như cũng cha c mt nim biết ơn đm đà. Bng nhiên hai git nước mt tôi a ra, tôi vi vàng quay nhanh v ch.


V nhà tôi k li cm xúc mình cho b m nghe. B tôi nói:


- Con ơi, Thy giáo là cha m th hai ca mình. Các con phi luôn luôn kính trng Thy. Các con sai thì Thy pht, các con đúng thì Thy khen thưởng. Phi biết công ơn ca Thy. Như b m đây cũng phi kính trng và mang ơn Thy, vì Thy đã giúp b m giáo dc các con. Thy dy chúng con có nhiu điu b m không biết nhưng căn bn là các con hãy l phép và biết tôn kính Thy như tôn kính cha m.


Ri b tôi k li truyn v mt người hc trò ngày xưa, hết lp làng lên tnh hc, thi đ làm quan huyn ri v thăm quê. Trước tiên là thăm người Thy dy mình thi thơ di. Ông Thy già đã được lính ti tn nhà báo trước là có quan huyn ghé thăm. Khi quan Huyn khom lưng bước vào ngôi nhà tranh, vách đt, thy Thy mình ngi trên tm phn, vn tm phn ngày xưa, ch có Thy là già đi và m yếu. Quan khoanh tay, cúi ly Thày. Thy vn ngi yên trên phn, kh gt đu, giơ tay mi anh hc trò cũ ca mình ngi xung ung chén trà. Ông quan tr đó trước sau vn không dám ngi ngang vi Thy mình, ông khoanh tay đng sut bui hu trà Thy, cho ti khi cúi đu chào đi git lùi ra ca.(*)


Cha tôi nói: đó là truyn thng đo đc ca người Vit mình con . “Tôn Sư Trng Đo”. Người hc trò biết gi cái l vi Thy, người Thy biết gi cái lòng t trng ca mình, vi c nhng người làm quan, có chc có quyn.


Như Linh Mc Tùng, Thy ca con, khi nhn được chiếc áo mi, Thy biết là mình rt cn, vì cái áo cũ rách quá ri. T trong thâm tâm Thy con rt cám ơn, nhưng không t ra biết ơn mt cách quá v vp. Vì lòng t trng ca mt người thy giáo nghèo.


Mt người nghèo mà quá vui mng khi được mt cái áo mi thì t ra là mình đang thèm mun cái áo đó lm. Mt ông thy t trng thì dù mc cái áo cũ hay áo mi cũng không coi là quan trng. Ai cho áo mi thì cm ơn, nhưng không vn vã quá. Bây gi các con còn nh, nếu không được giáo dc như thế, khi ln lên con không th nào tr thành mt người cha, người m tt trong gia đình và mt người công dân tt cho xã hi được.


Bây gi thì c cha m tôi và Thy Tùng, v linh mc kh kính ca tôi đã qua đi. Tôi đã thay vào ch ca cha m, đến lượt đưa con ti trường. Ri các con tôi li đưa con ca chúng ti trường. Chúng tôi cùng c gng dy cho tr nh biết kính trng thy cô như chính chúng tôi cũng biết kính trng nhng người dy d con cháu mình, vì cái gương đp nht bao gi cũng t cha m.


Ơ
n cha nghĩa m công thy
sao cho xng phn này làm con.


Câu thơ trên tôi được hc t nh, vn nh ti bây gi

 

Trn Mng Tú

 

(*) Phng theo Quc Văn Giáo Khoa Thư ngày xưa
30 Tháng Mười 2014(Xem: 31571)
Suốt hai năm sống cùng bệnh tật, chị Khánh gần như trốn tránh sự quan tâm thăm hỏi của bạn bè. Cũng có thể do quá đớn đau vì hóa chất, chị Khánh chỉ muốn tự ru mình trong chiếc kén bình yên.
17 Tháng Mười 2014(Xem: 28447)
Chấp nhận và vui với những gì hiện hữu. Yêu thương sẽ làm mầm xanh trổi dậy sức sống mới. Tôi yêu thu và yêu luôn những gì đang có trong tầm tay mình.
10 Tháng Mười 2014(Xem: 27854)
Tại sao mình không tạ ơn đất trời và tận hưởng vẻ đẹp của mùa thu, vì mình đã biết rõ tiếp sau nó sẽ là một mùa âm u ảm đạm lạnh lùng. Hãy sống bằng hơi thở nồng nàn cho cái hiện tại đang có.
19 Tháng Chín 2014(Xem: 30647)
''Sinh ký tử quy'' là định luật của đất trời. Nơi ''cõi tạm'' Thầy đã sống xứng đáng với vai trò là một Nhà Văn, Nhà Giáo bằng nhân cách và những cống hiến của mình cho văn học Việt Nam thì hôm nay, trên đường đến ''cõi về'' ....
19 Tháng Chín 2014(Xem: 19814)
Viết đến đây, giờ này... giải lụa vàng đã cùng Thầy bên nhau (hôm qua, chiều thứ bảy 13 tháng 9, nghe tin từ chị Hạnh cho biết:Thầy đã ra đi).
19 Tháng Chín 2014(Xem: 22542)
Cầu nguyện ơn trên trong giấc ngủ an lành, dẫn đưa hương linh của Thầy sớm về cõi Phật.
18 Tháng Chín 2014(Xem: 25604)
Hóa ra, anh và Nguyễn Xuân Hoàng dù rất khác nhau về nhiều điểm nhưng quả đã chung một điều - Cả hai chưa hề nói với nhau về văn chương, chữ nghĩa,
16 Tháng Chín 2014(Xem: 24343)
Sáng nay một lần nữa tôi lại cảm nghiệm được lẽ vô thường của đời sống khi vào thăm Thầy Nguyễn Xuân Hoàng, Thầy dạy Triết của các đàn anh đàn chị Ngô Quyền , Thầy dạy văn chương của tôi.
15 Tháng Chín 2014(Xem: 16522)
Tác giả của “Người Đi Trên Mây” và của “Bụi Và Rác” đã trở về với cát bụi trong sự thương yêu, luyến tiếc của các thân nhân, bạn hữu, bạn văn và các cựu học sinh từng một thời ngồi trong lớp học của “thầy Hoàng.”
13 Tháng Chín 2014(Xem: 29834)
Bốn mươi bốn năm đời sống hôn nhân, bao nhiêu lần em nuốt nước mắt vào lòng câm nín. Niềm riêng canh cánh bên lòng em không thể nói với ai.
13 Tháng Chín 2014(Xem: 24351)
Đường đời dù muôn ngàn lối rẽ – từng xô dạt “ ngũ long” trôi tận cuối đất cùng trời – thì vẫn còn có ngày, nhóm “ngũ long” chúng mình cùng lúc tìm về thăm bến sông xưa…
12 Tháng Chín 2014(Xem: 28475)
Không cần xem lịch hoặc đọc báo, cũng không cần bước ra ngoài sân hoặc lên “nét,” tôi vẫn biết mùa thu đang đến qua ánh mắt buồn hiu hắt của vợ.
11 Tháng Chín 2014(Xem: 37666)
Viết cho Nguyễn Xuân Hoàng - người bạn đã một thời cùng chung dưới mái trường của Platon, hiện đang ở bên bờ tử sinh.
10 Tháng Chín 2014(Xem: 18299)
Tối hôm qua mưa ào ạt tới hai lần. Một lần vào lúc nửa đêm và một lần vào lúc gần sáng. Mưa bay qua cửa sổ tạt ướt chỗ nằm ta đánh thức cơn mê ngủ quá khứ, khơi dậy những hoài niệm tưởng đã chết.
10 Tháng Chín 2014(Xem: 16290)
Hai tay đặt lên trên mặt bàn, chị Thúc nhìn chăm vào tờ giấy. Tôi có cảm tưởng như chị không còn nghe thấy gì ngoài những dòng chữ trên tờ giấy đã viết sẵn kia đang ám ảnh đầu óc chị.
04 Tháng Chín 2014(Xem: 14096)
Hắn bỗng đổi cách ngồi, thả một chân xuống ghế, mặt chồm về phía tôi. Hơi thở hắn nồng nặc mùi thuốc lá nặng.
02 Tháng Chín 2014(Xem: 21988)
Để trân trọng những kết quả sau cùng hiện tại là một mái ấm gia đình bền vững, viên mãn. Anh chị Phương & Loan đã làm được điều đó để cuộc sống vợ chồng luôn tươi mát và nhiều màu sắc.
29 Tháng Tám 2014(Xem: 16581)
Nhưng mà tôi vui, vì tôi biết rằng từ nay tôi sẽ không còn phải đứng trên bục gỗ nói những điều hoàn toàn trái nghịch với những gì tôi đã từng nói trước đây cũng trên cái bục gỗ ấy.
28 Tháng Tám 2014(Xem: 20246)
Cho nên cái áo lính do vải, do hồ, do nhiều thứ của một thời chinh chiến cộng lại. Quyện với mồ hôi chồng tui cho tui có những hồi ức đẹp khó quên trong đời.