Biên Hòa (BH) quê tôi nằm trong vùng tam giác kinh tế trọng điểm của miền Nam, bên cạnh Sài Gòn và Bình Dương.
Nơi đây có nhiều khu công nghiệp tập trung, thu hút người lao động nhập cư từ các nơi đổ về, miền ngoài vào, miền dưới lên, họ hăng hái tạo dựng cuộc sống trên vùng đất mới. Người dân BH hiền hòa, hào sảng và giàu lòng nhân ái luôn mở rộng vòng tay đón nhận tất cả.
Có lần, một người bạn đồng hương của tôi, sau một chuyến về thăm quê, nói với tôi rằng: “BH ngày nay thay đổi nhiều, tuy nhà cửa, đường sá có khang trang sạch đẹp, nhưng đời sống dường như xô bồ ồn ào hơn, trật tự và quy tắc ứng xử trong xã hội đang dần xấu đi …”. Bạn cho rằng BH bây giờ không còn được như xưa, một phần có lẽ là do ảnh hưởng bởi làn sóng đông đảo người dân tứ xứ đến sinh sống.
Tôi hiểu nhưng chưa đồng tình lắm với nhận xét của bạn ấy.
Nếu BH mình vẫn duy trì được truyền thống văn hóa, đạo đức tốt đẹp từ xưa đến nay của người dân bản địa là: Văn minh lịch sự, tử tế hào sảng, bao dung nghĩa tình, và vẫn duy trì được nền giáo dục tốt đẹp với tiêu chí “Tiên học lễ hậu học văn” mang đậm tính nhân văn, người dân thượng tôn pháp luật và sống chan hòa, không định kiến vùng miền… Một khi BH có được một nền tảng văn hóa, giáo dục và đạo đức vững vàng như vậy, thì chắc chắn những điều tốt đẹp nầy sẽ lan tỏa và ảnh hưởng tích cực đến những người từ nơi khác đến, khiến họ phải học theo và tốt đẹp lên theo, chứ làm sao lại bị xấu đi được? Hơn nữa, đa số người lao động nhập cư đều hiền lành, siêng năng chịu khó, nhiều kỹ năng và sáng tạo, họ đã hội nhập, gắn kết với người dân địa phương và có nhiều đóng góp đáng kể trên quê hương mới. Cá biệt cũng có một số người có những hành xử thiếu chuẩn mực, nhưng tôi nghĩ thành phần này chỉ chiếm thiểu số, chưa đủ lớn để làm ảnh hưởng xấu đến cộng đồng.
Thời kỳ chiến tranh trước 1975, BH đã từng đón nhận rất nhiều người dân di cư, tản cư từ khắp nơi hội tụ về. Rồi mảnh đất, hiền hòa và đầy nghĩa tình này, đã trở thành nơi đất lành chim đậu, thu hút họ ở lại, góp phần làm cho BH phồn thịnh và đa dạng về bản sắc văn hóa, đời sống người dân trở nên tốt đẹp hơn chứ không hề xấu đi. Sự giàu có sung túc của vùng đất Hố Nai, Phúc Hải, Tam Hiệp, Tân Mai… là một minh chứng và là niềm tự hào của BH quê tôi.
Thật ra, người nhập cư là một nguồn lực quý cho phát triển kinh tế và làm phong phú thêm bản sắc văn hóa của địa phương, nên chúng ta cần có cách nhìn tích cực và đánh giá đúng đắn về họ.
Hy vọng rằng truyền thống văn hóa giáo dục tốt đẹp cùng những mỹ tục vốn có của vùng đất BH sẽ lan tỏa và ảnh hưởng tích cực đến người nhập cư, để họ áp dụng theo và có được cuộc sống tốt đẹp trên quê hương thứ hai của mình.
(Nguồn ảnh từ anh Hùng Thâm Giao.)
Hiep phan_ SJ 6/2024