Giải mật mối liên hệ Vatican-Maifia 60 năm qua (I)
Nước Vatican vỏn vẹn có 44 mẫu vuông- một nước có thể không thể nhỏ hơn. Nhưng lại có một thẩm quyền tinh thần và đạo đức hầu như được toàn thể thế giới nhìn nhận. 173 Quốc gia có quan hệ ngoại giao vào năm 2002. Với tất cả các tổ chức Quốc tế đủ loại. Vai trò của Vatican là làm thế nào cân bằng các thế lực chính trị để luôn luôn chứng tỏ tính cách trung lập, đứng trên và đứng ngoài các tranh chấp.
Mà mưu cầu chính yếu là truyền giáo và tập họp được hầu như toàn thể cộng đồng giáo dân trên thế giới thành một khối.
Điều đó hẳn là không dễ và gặp nhiều trở ngại từ mỗi quốc gia lên hệ. Nhất là các quốc gia theo cộng sản. Mikhaii Gorbachev ngay từ khi nắm chủ quyền đã nhìn thấy mối nguy hiểm giữa trục Rome và Pologne. Sự tiên đoán của Gorbachev sau này quả không sai. Vì Giáo hoàng gốc người BaLan đã vẽ lại bản dồ chiến lược cuộc chiến tranh lạnh. Và làm sao người ta có thể đánh giá cho đủ sự liên hệ mật thiết, kín đáo-một liên minh tiền định- giữa TT.Reagan và vị Giáo hoàng người Ba lan đã là cái cớ thúc đẩy mau chóng xô đẩy bức tường cộng sản một cách toàn diện tại Đông Âu?
Giáo Hội đã từng có những lúc khải hoàn ca với: Christus vinci, Christus regnat, Christus imperat.(Chúa đã chiến thắng, Chúa đã ngự trị, Chúa đã dẫn dắt.) Nhưng cũng biết bao lần lãnh nhận tủi nhục?
Đã thế, trong vòng nhiều thế kỷ nay, đã có những dòng họ như Orsini hay Colonna ở Ý sẵn sàng cung cấp cho Vatican những vị Giáo Hoàng hết triều đại này sang triều đại khác. Hầu như không thể có Giáo Hoàng nào không sống ở Rome!!
Và đã có 263 triều đại Giáo Hoàng trải qua 2000 năm Giáo Hội.
Có những triều đại cao cả mà cũng có những triều đại tầm thường, có triều đại làm nên việc lớn, vĩ đại, can đảm mà cũng có triều đại hèn nhát để lại nhiều vết nhơ trong lịch sử giáo hội. Bởi vì một lẽ đơn giản, tất cả không trừ, họ- các vị giáo hoàng ấy- không đến từ Trời mà nổi lên từ trên mặt đất này.
Trong đó có những vị nổi bật một cách khác thường. Có những khuôn mặt khắc khổ, nghiêm nghị như Pio XII, bình dân và giản dị-một ông già to béo cục mịch, vóc dáng trẻ thơ như Giáo Hoàng Jean XXIII. Nét mặt đau khổ như Phao Lồ Đệ VI.
Lại có những trường hợp như Giáo Hoàng Phao Lồ đệ II mà sự có mặt của ông trong một thời gian ở ngôi vị Giáo hoàng đã có thể thay đổi cục diện thế giới. Đó là một Giáo Hoàng mang khuôn mặt con người lôi kéo được mọi người đến với ông qua cách ứng xử đi đến người khác, tạo một uy tín chưa từng có.
Nhưng nói chung, họ đều là servus servorum Dei. Những tôi tớ của Chúa đến để phụng sự Chúa.
Vậy mà bằng cách nào, một tôn giáo như Thiên Chúa giáo với một tầm cỡ thế giới, sức mạnh vuợt ra khỏi ranh giới lãnh thỗ biên cương Vatican lại phải ép mình phải liên thuộc quan hệ với một hệ thống băng đảng tội phạm?
Maifia nói cho cùng chỉ là một nhóm gia đình giới hạn ở miền Nam nước Ý với một đám nông dân nghèo nàn, ít học, nhưng sùng đạo. Và bằng cách nào, tại sao nó lại có một tầm ảnh hưởng quan trọng, liên thuộc qua lại, ảnh hưởng trực tiếp nhiều mặt đến các triều đại Giáo Hoàng ở Vatican?
Nhưng ít ai biết rằng nhóm băng đảng tội phạm này đã xô đẩy nửa triệu người dân vùng Sicile buộc phải rời bỏ quê hương xứ sở đi tìm đất sống nơi khác để tránh những cuộc tranh chấp đổ máu giữa các phe phái quyền lực, tranh dành ngôi vị độc tôn. Việc ám sát giết người xảy ra hằng ngày bằng đủ mọi cách gây một ám ảnh kinh hoàng đến mọi người. Ám sát một cách “nghệ thuật” không để lại dấu vết. Đầu độc một cách tinh vi như một “kiệt tác”. Một maifia đã ngồi tù mà biết rằng số phận mình được tính từng ngày. Y chỉ ăn đồ ăn của gia đình mang vào từ ly cà phê. Lúc nào y cũng nuôi một con vẹt để cho nó ăn trước. Trên kệ đầu giường luôn luôn có một chai dầu Olive vì y tin rằng nếu uống nhầm chất độc, dầu Olive có thể hóa giải.
Nhưng chết vẫn chết. Vì trong liều lượng thuốc Streptomycine để trị lao y uống hằng ngày đã có sự thông đồng của viên dược sĩ. Chỉ trong vài giây uống thuốc, y thấy khác thường thì đã quá trễ.
Kẻ chủ mưu ám sát vẫn có đủ thời giờ để vuốt mắt cho anh, quỳ dưới chân giường cúi đầu thầm lặng cầu nguyện cho linh hồn anh được về với Chúa một cách kính cẩn. Cùng với gia đình, họ còn chăm sóc chuẩn bị hậu sự cho anh từng ly, từng tý. Mộ anh được chôn bên cạnh kẻ thù như một sự kết thúc có hậu và tốt đẹp.
Người Ý vừa thô bạo, vừa có những ý tưởng lãng mạn, kịch tính đến nỗi người ngoài không thể hiểu được.
Và để sống còn, họ phải biết kết nối, phải biết phải quấy, hòa với ai và không với ai. Đó là nghệ thuật biết sống và biết chết.
Độ trung thành đến đâu sẽ được kẻ thù đánh giá số phận một người.
Các gia đình maifia đã móc nối với đảng Dân Chủ Thiên Chúa giáo gần chính quyền và tạo được tính chính thống và hợp pháp từ đó triệt tiêu đảng cộng sản cũng như đảng Xã Hội ở Sicile.
Nhưng phe đảng maifia cũng có lúc phải lặn, im tiếng khi đảng Phát Xít nổi lên.
Đã có nửa triệu người Sicile phải rời bỏ xứ sở ra đi.
Nửa triệu người ấy trôi dạt sang nước Pháp chỉ để làm các công việc hèn hạ như rửa chén bát hay làm phu quét dọn các đường phố dinh thự, các nhà hàng lớn. Số phận những kẻ di dân chạy sang Ba Tây chỉ để làm công việc khai thác rừng. Và những kẻ may mắn nhất chạy được sang Bắc Mỹ và chỉ để làm công cho maifia thuộc gia đình Corleone ở Nữu Ước.
Vatican với 44 mẫu vuông làm thế nào để sống còn trong cái bối cảnh một nước Ý như vậy?
Câu trả lời là Vatican có thể “lớn” về mặt ảnh hưởng uy tín trên toàn cầu, nhưng lại “quá nhỏ” về mặt địa lý và chính trị. Chính trị nước Ý thế nào ảnh hưởng trực tiếp tới Vatican cách này cách khác.
Ý thời thế chiến thứ hai theo phe trục với Mussolini và đảng Phát Xít với phần đông Giáo Hoàng gốc Ý, làm sao thoát ra khỏi những “ảnh hưởng quyền lực” của Phát Xít? Pio XII đã phải đi giây với phe trục Đức-Ý để Rome khỏi bị phá hủy và cứu vãn một số người Do Thái. Sự im lặng ẩn nhẫn của ông nhiều khi trở thành lời kết án cho sự đồng lõa gián tiếp với tội ác.
Nhà độc tài Ý đã từng tương nhượng với Vatican để được sự ủng hộ của Giáo Hội công giáo bằng các thỏa thuận trả lương cho các linh mục. Gửi vào nhà băng Vatican số tiền nhiều triệu đô la để Vatican có thể chi dùng trong nhiều công tác cứu trợ nhân đạo.
Một đất nước mà đa số là tín hữu công giáo thì việc nhà nước trả lương cho các linh mục là một điều xem ra bình thường- quá bình thường là khác và không một ai phản đối.
Việc cho và nhận là việc chính nghĩa, không một ai phản đối! Người ngoài cuộc lấy tư cách gì để phản đối?
Rồi bên cạnh đó có phe đảng Maifia- một sản phẩm đặc thù của một số dân vùng phía Nam nước Ý! Chính cái nghèo, cái bất công tại miền Nam nước Ý đã đẻ ra một sản phẩm tên là maifia.
Cho nên, tìm hiểu một số triều đại Giáo Hoàng thì không thể không tìm hiểu Phát Xít Đức và Maifia.
Sơ lược tổ chức và hoạt động của Maifia và quan hệ với giáo hội công giáo
Có thể nói thẳng là Maifia là một tổ chức băng đảng tội phạm mang nhiều ấn tín xã hội và công giáo nhất. Đó là một điều lạ chỉ xảy ra ở Ý, dù sau này Maifia có mặt ở Nữu Ước thì cũng không trọn vẹn mang tính chất Ý.
Cũng thế, đảng Phát Xít của một Mussolini khi hưng thịnh vẫn phải có những tương nhượng với nhà thờ công giáo như một thỏa hiệp hai bên cùng có lợi. Nhưng đến lúc nó ở giai đoạn thoái trào, một lần nữa, nó lại cần có sự can thiệp của Hồng y Schuster- như một người trung gian của tình thế lúc bấy giờ- giữa Phát Xít và các đảng phái. Hồng y-Tổng Giám Mục cho người ta có cảm tưởng nay ông đang ở thế mạnh như một kẻ chiến thắng điều xấu.
Đó là ngày 25-4-1945. Tòa Tổng Giám Mục dọn một phòng dành riêng cho Mussolini để ông trú ngụ tránh mọi sự tức giận của dân chúng cho đến khi quân dội Đồng Minh đến và Hồng y sẽ nộp ông cho họ! Giả như ông cứ ẩn trốn trong tòa Tổng Giám Mục thì số phận ông sẽ ra sao?
Câu chuyện đã xảy ra khác hẳn và đem đến một kết quả về cái chết quá tàn bạo cho Mussolini- ông bị xử bắn và cùng với một số đồng chí của ông 18 người- sau khi bị thảm sát còn bị treo ngược cho dân chúng coi.
Những sự nhịn nhục “lép vế” với đảng Phát Xít trước đây qua trung gian vị giáo chủ nay không còn nữa. Vai trò đã đảo ngược. Nay vị giáo chủ sẽ ở vị thế chuyển giao quyền lực trao cho các đảng phái thân cận với đồng minh và vai trò loại bỏ sự cấu kết của đảng Phát Xít với Hitler.
Hình như lúc nào Giáo Hội cũng có thể đóng một vai trò thế tục mà sự linh hoạt, sự khéo léo, tài ngoại giao, kinh nghiệm quá khứ lịch sử lúc nào cũng giúp Giáo Hội tránh được những hậu quả khốc liệt của thời cuộc. Kẻ thắng hôm nay có thể là kẻ thua cuộc trong tương lai, cân đo, lượng giá được các thực lực trước mắt là sự khôn ngoan của một người lãnh đạo- ngay cả lãnh đạo tôn giáo-.
Nhưng khi Hitler thua bỏ chạy thì đám áo đen Phát Xít Ý chỉ còn là những con bài tẩy vô tích sự. Con số vài chục ngàn người đến giờ nay thu gom lại không chắc có được vài trăm người. Họ đã bỏ trốn hết khi thấy tình thế Đức bỏ rơi Mussolini.
Trong lúc chờ đợi thương lượng giữa Mussolini và các lực lượng nổi dậy tại Tòa Giám Mục. Hồng Y giáo chủ đã khơi gợi quá khứ và chê trách gián tiếp Mussolini. Mussolini đã cúi đầu im lặng ngồi nghe sự trách cứ của vị Hồng y giáo như “một con chiên ngoan đạo”!!!
Người Ý-dù là một tướng cướp- trước sau vẫn là một tín đồ ngoan đạo!!!
(Còn tiếp)
Nguyễn Văn Lục