MỘT CHÚT HỒI TƯỞNG
Gs Đặng Thị Trí
Tất cả đã đem đến cho tôi những tình cảm thân thiết, mà tôi không tìm được ở bất cứ trường nào. Những tình cảm ấy sau đó đã giúp tôi quên đi cảm giác khó chịu lúc ban đầu…
Mấy chục năm qua rồi tôi vẫn còn nhớ ngày đầu tiên tôi đến trình diện để dạy ở trường Ngô Quyền, Biên Hòa. Trường lúc đó đang xây dựng, một số lớp đã hoàn tất, một số lớp còn phải học nhờ ở trường Nữ Công Gia Chánh. Trường chưa có đủ giáo sư, nên có một số giáo viên kỳ cựu được đưa lên dạy trung học. Năm ấy, 1959, Bộ Giáo Dục đưa về 16 nhà giáo: 6 tốt nghiệp Đại Học Sư Phạm một năm và 10 tốt nghiệp Quốc Gia Sư Phạm ba năm trong đó có tôi. Vì về đông như vậy nên số giờ không đủ phân chia cho mọi người (18 giờ/tuần) và cũng vì lẽ đó mà ngày đầu tiên đến trường để nhận thời khóa biểu, tôi đã nghe có người nói “tôi không có bằng cấp nhưng tôi có mấy chục năm kinh nghiệm”. Thật ngỡ ngàng nhưng đó cũng là động lực thúc đẩy tôi vươn lên vì tôi không muốn tranh chấp với danh xưng và công viêc. Tôi muốn phải được công nhận một cách đương nhiên không bàn cãi. Rồi thời gian qua nhanh, các học sinh của tôi có đứa thật dễ thương, ngây thơ, có đứa cũng thật ngỗ ngáo! Tôi, khi thì dịu dàng, khi thì nghiêm khắc nhưng nói chung chỉ muốn các học sinh của tôi đạt được kết quả tốt trong kiến thức và hạnh kiểm. Phụ huynh ở đây đã kết hợp tốt với nhà trường để dạy dỗ các học sinh. Tất cả đã đem đến cho tôi những tình cảm thân thiết, mà tôi không tìm được ở bất cứ trường nào. Những tình cảm ấy sau đó đã giúp tôi quên đi cảm giác khó chịu lúc ban đầu vì đối tượng của tôi bây giờ là học sinh chứ không phải là sự tranh chấp của người lớn.
Sau 1975, vài năm đầu tôi cũng có cơ hội dạy những học sinh đã được theo học từ các trường công lập cũ hoặc các trường của nhà dòng. Tôi cũng không còn được dạy Việt Văn như xưa, có lẽ vì vậy mà giữa học sinh và tôi thiếu vắng đi sự đồng cảm. Tôi trở nên dễ nóng giận và sẵn sàng phản ứng mạnh khi cảm thấy mình bị xúc phạm. Tôi đã tát học sinh và rất may là tôi chưa hề bị kiểm điểm!
Dù không còn thấy hứng thú như xưa nhưng khi không được dạy học nữa (note: tôi chữa lời văn cho gọn hơn) vì lý do xuất cảnh, tôi vẫn có cảm giác như mình đã bị mất mát. Tôi đi, đứng, làm việc một cách vô hồn, phải lâu lắm mới trở lại bình thường. Vì vậy, khi sang Mỹ, tôi vẫn có ý định học để trở lại nghề giáo. Tôi không có nhiều cơ hội vì tôi muốn các con tôi không quá bận tâm vì sinh kế mà khó khăn trong việc học nên sau khi hiểu rõ những điều phải hội đủ để trở thành nhà giáo, tôi rời trường và bắt đầu sống và làm việc như mọi người.
Đã hơn 14 năm sống trên đất Mỹ, tôi sắp được về hưu theo tiêu chuẩn của chính phủ Mỹ. Trải qua những khó khăn, tranh đấu với người, với mình, tôi chưa bao giờ lùi bước nhưng cũng chưa bao giờ quên phương châm “không hại người nhưng cũng không để người hại mình”. Giờ đây, tôi có thể “plan” để vui sống.
Ít dòng tâm sự với các học sinh nhỏ bé của tôi ngày nào mà ngày nay đã có quá nhiều kinh nghiệm sống. Chúc các em thành công trên mọi mặt.
(Trích trong Kỷ Yếu NGÔ QUYỀN 2004)