Phan Phú Hiệp - MỘT GÓC BIÊN HÒA XƯA: RẠP CHIẾU BÓNG KHÁNH HƯNG

MỘT GÓC BIÊN HÒA XƯA: RẠP CHIẾU BÓNG KHÁNH HƯNG

Vào đầu thập niên 1970s, ngoài những rạp chiếu phim có sẵn từ trước, Biên Hòa (BH) quê tôi còn có thêm một rạp ciné mới tên Khánh Hưng (KH) tọa lạc tại trung tâm đường Trịnh hoài Đức (THĐ). Rạp KH có qui mô xây dựng bề thế, với kiến trúc tân thời và trang bị tiện nghi bậc nhất ở BH lúc bấy giờ.

Cùng với sự hiện hữu của rạp KH với hệ thống đèn sáng trưng lấp lánh về đêm, các bảng pano quảng cáo phim tuyệt đẹp là các điểm giữ xe nở rộ, các loại hàng rong, các hàng quán quanh rạp hoạt động nhộn nhịp làm cho con đường THĐ thêm phần náo nhiệt, sầm uất khác hẳn với vẻ trầm mặc tĩnh lặng trên quãng đường này trước đây.

Sau một thời gian xây dựng bắt đầu từ năm 1972, rạp KH chính thức khai trương vào một buổi sáng Thứ Bảy đầu năm 1974. Trong ngày ấy, khách mời về tham dự lễ khánh thành đông như trẩy hội. Con đường THĐ bị tắt nghẽn bởi dòng xe cộ đông đúc từ khắp nơi đổ về. Trong ngày khai trương, rạp chiếu khai mạc phim hài Singapore “Năm vua hề vận động bầu cử” rất vui nhộn để chiêu đãi khán giả.

Sau ngày KH khai trương, tôi có mua vé vào xem phim và tận mắt chứng kiến được những tiện nghi tân tiến đặc sắc của rạp như: trang trí nội ngoại thất vô cùng sang trọng, hệ thống máy lạnh công suất cao, màn ảnh đại vĩ tuyến (Cinémascope), ghế nệm boc simili màu đỏ Bordeaux êm ái, dàn âm thanh nổi Stereo sống động, nhân viên mặc đồng phục rất trang nhã và thanh lịch… Lúc ấy, rạp không chiếu phim theo xuất như các rạp khác mà chiếu thường trực.

Vì ra đời sau, nên để cạnh tranh với các rạp ciné khác, KH thường chiếu các phim hay, phim kinh điển có nhiều giải Oscar và các phim ăn khách nhất lúc bấy giờ như các phim ngoại quốc: Ben Hur, Cleopatra, Summer Time Killer (Tình thù rực nắng), Đại tướng Patton, The Exorcist (Quỷ ám), Khuyển tặc, Mối tình Roméo and Juliet, The Godfather, Mùa thu lá bay, Thập tứ nữ anh hào … và một số phim VN như : Tứ Quái Sài Gòn, Năm Vua Hề Về Làng, Vết thù trên lưng ngựa hoang, Trường Tôi…  Một kỷ niệm vui, là có lần tôi đến rạp xem phim Cleopatra do Elizabeth Taylor đóng vai chính vào mùa hè 1974, vì phim quá hay, và cũng để tận hưởng không khí mát mẻ qua hệ thống điều hòa tân tiến của rạp, nên tôi vào xem liền hai xuất thường trực (6 giờ) với trang phục phong phanh của mùa hè. Kết quả là ra về bị sổ mũi cảm lạnh mấy ngày mới hết. Các lần xem phim sau, tôi không quá ngac nhiên khi chứng kiến nhiều phụ nữ và  khán giả lớn tuổi đã mặc áo len với đủ sắc màu tươi thắm trong rạp, dù ở bên ngoài thời tiết khá nóng bức.

Năm 1975, khi miền Nam chuyển sang một Chapter mới, rạp KH đổi tên thành Đồng Nai do nhà nước quản lý. Trong thời kỳ ấy, rạp chỉ chiếu phim VN, phim Liên Xô, và phim của các nước XHCN. Lúc ấy kinh phí tu sửa bị giới hạn nên rạp dần dần bị xuống cấp do không được bảo dưỡng thường xuyên. Mặt khác, tình hình kinh tế khó khăn, nên lượng khách đến rạp xem phim thưa thớt không đông như trước đây.

Tuy nhiên thời ấy, thỉnh thoảng cũng có những phim khá hay thu hút được đông đảo khán giả đến xem. Trong đó, tôi nhớ có phim “Mối Tình Đầu”,” Nơi bình yên chim hót” (Phim VN), hay có phim tình cảm nhẹ nhàng: ”Cánh Cửa Mở Rộng” (Tiệp Khắc), “Với Cả Tâm Tình” (Ba Lan). Đặc biệt, có phim Liên Xô đã để lại cho tôi nhiều ấn tượng nhất là phim “Xổ Số Thể Thao 82” với những tình tiết hài hước, hào hứng, bất ngờ gây nên những trận bão cười như vỡ rạp.

Cuối thập niên 1980s đầu 1990s, nhà nước cho phép rạp KH được chiếu lại những phim trước 1975 từ kho lưu trữ, được gọi là phim tư liệu như phim “Papillon - Người Tù Khổ Sai”, “Trại Giam Nữ Tù Binh”, “Cầu Sông Kwai”, các phim của vua hề Charlie Chaplin như : “The Kid”, “Modern Times” “City lights”… Các phim tư liệu được chiếu vào cuối tuần có kèm phụ diễn văn nghệ do các ca sĩ nổi tiếng đương thời, các nghệ sĩ của Đoàn Ca Múa Đồng Nai, cùng với các ca sĩ địa phương trình diễn trước khi vào phim chính, đã thu hút lượng khán giả đông đảo đến rạp.

Theo dòng chảy của thời gian, thời kỳ huy hoàng của rạp KH đang trôi dần vào quá khứ. Hiện tại, cùng chung số phận của nhiều rạp chiếu phim khác ở các nơi, rạp KH lẫy lừng của BH ngày nào đang ở trong giai đoạn suy tàn, khi cơ sở vật chất, trang thiết bị đã xuống cấp sau gần nửa thế kỷ tồn tại, hệ thống máy chiếu cũ kỹ tại rạp đã không còn bắt kịp với xu thế mới của thời đại.

Thật vậy, ngày nay kỹ thuật điện ảnh đã phát triển vượt bậc, nhu cầu và thị hiếu xem phim của khán giả BH cũng đã thay đổi khi họ có rất nhiều cơ hội lựa chọn, để xem phim tại những rạp ciné tân tiến thuộc hệ thống rạp Lotte Cinéma, CGV, Beta Cinéplex… với máy chiếu kỹ thuật digital cho phòng chiếu 2D, 3D , màn ảnh full HD sắc nét, phòng xem phim sang trọng với  ghế nệm Sweetbox êm ái, mang phong cách trẻ trung … Ngoài ra, nếu không muốn đến rạp khán giả vẫn có thể xem bất cứ phim nào từ cổ chí kim, bằng cách vào Youtube hoặc Netflix… là tha hồ thưởng thức “Movie Online" mọi lúc, mọi nơi.

Tôi được biết ngày nay, rạp KH một lần nữa đổi tên thành rạp Sông Phố và đã chuyển đổi sang mục đích sử dụng khác, không còn chiếu phim nữa.

Tuy nhiên, sau gần nửa thế kỷ tồn tại qua những thăng trầm biến động của thời cuộc, rạp KH vẫn còn hiện hữu mãi trong ký ức của người dân BH xưa về một thời huy hoàng tráng lệ của một rạp chiếu phim sang trọng vào bậc nhất của tỉnh nhà. Tuy không còn hoạt động chiếu phim như xưa, nhưng tôi tin chắc rằng hình ảnh thân quen, gần gũi, dễ thương của rạp KH gắn liền với bao kỷ niệm đẹp vẫn còn lưu lại mãi mãi trong tâm tưởng, trong nỗi nhớ, trong hoài niệm của những người dân Biên Hòa quê tôi qua nhiều thế hệ.

Mặc dù hiện nay, rạp đã xuống cấp và không bắt nhịp được với xu thế phát triển của thời đại, nhưng KH có lợi thế là tọa lạc ngay tại vị trí trung tâm đắc địa bậc nhất của BH. Hy vọng các giới chức có thẩm quyền, các nhà quy hoạch đô thị trong tương lai sẽ có kế hoạch đầu tư mới hoặc chuyển đổi công năng sử dụng của rạp KH một cách hợp lý nhất, để mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho nhu cầu hưởng thụ văn hóa ngày càng đa dạng của người dân,trên một con đường trung tâm rất đẹp của BH.

Hiep Phan---SJ 9/2023