WASHINGTON, DC (NV) – Dù ủng hộ hay chống đối, tất cả mọi người đều phải nhìn nhận Donald Trump là một con người khác thường theo cả hai hướng, tích cực (phi thường) và tiêu cực (tầm thường).

Vài ngày nữa ông Trump sẽ trở thành nhà lãnh đạo siêu cường quốc Hoa Kỳ, lúc đó bất cứ lời nói cũng như việc làm nào của ông đều có tác động và hậu quả cụ thể, chứ không chỉ như nước chảy qua cầu thời kỳ tranh cử hay lúc mang danh nghĩa tổng thống tân cử. Thay vì bàn luận và dự đoán như từ trước đến nay, kể từ khi ấy mới có thể phán xét về Tổng Thống Donald Trump.

Mở đầu cho giai đoạn mới này là lễ tuyên thệ nhậm chức, bước chuyển tiếp, với những sự kiện mang tính nghi thức và hãy còn nặng phần trình diễn theo cách này hay cách khác chứ chưa hẳn là thực chất, nhưng đáng được chú ý. 

Nghi lễ truyền thống

Toàn bộ lễ nhậm chức do hai ủy ban phụ trách: Ủy Ban Hỗn Hợp Quốc Hội, với sự giám sát của Thượng Viện, và Ủy Ban Tổ Chức Lễ Nhậm Chức, với nhân sự 350 người. Quân đội phụ trách khu vực thủ đô Washington, DC yểm trợ lãnh vực quân sự cho lễ nhậm chức.

Ngày 19 Tháng Giêng, Tổng Thống Tân Cử Donald Trump và Phó Tổng Thống Tân Cử Mike Pence sẽ đặt vòng hoa tại Nghĩa Trang Quốc Gia Washington.

Ngày 20 Tháng Giêng dự lễ nhậm chức.

Ngày 21 Tháng Giêng, tân tổng thống dự lễ cầu nguyện tại thánh đường quốc gia Washington.

Lễ tuyên thệ nhậm chức chính thức, đúng theo truyền thống, tổ chức tại thềm phía Tây điện Capitol, trụ sở Quốc Hội Liên Bang.

Bốn cựu tổng thống và phu nhân ở trong số quan khách dự lễ, là Jimmy Carter, Bill Clinton, George W. Bush, Barack Obama. Cựu Tổng Thống George H. W. Bush không tham dự vì tuổi già và sức khỏe kém.

Nữ ca sĩ thiếu niên Jackie Evancho, 16 tuổi, diễn viên trong chương trình “America’s Got Talent,” sẽ hát bản quốc ca.

Các ca đoàn Mormon Tabernacle Choir và Missouri State University Chorale cũng sẽ trình diễn.

Chủ Tịch Tối Cao Pháp Viện John Roberts làm lễ tuyên thệ cho ông Donald Trump, và Thẩm Phán Tối Cao Pháp Viện Clarence Thomas chủ tọa tuyên thệ cho ông Mike Pence.

Tân tổng thống sau đó sẽ đọc diễn văn nhậm chức, bài do ông Stephen Miller, người viết hầu hết diễn từ cho ứng cử viên Donald Trump thời kỳ tranh cử. Theo dự đoán bài đọc sẽ không dài, chỉ lâu khoảng trên dưới nửa giờ.

Trước buổi lễ, Tổng Thống Tân Cử Donald Trump và Phu Nhân Melania sẽ đến Tòa Bạch Ốc ăn sáng với Tổng Thống Barack Obama và Đệ Nhất Phu Nhân Michelle Obama.

Sau buổi lễ, cựu Tổng Thống Obama và phu nhân sẽ bước lên trực thăng Marine One lần cuối cùng từ sân điện Capitol bay ra căn cứ Không Quân Andrews, và từ đây lên máy bay đi Palm Springs, California, nghỉ ngơi. Máy bay sẽ không được gọi là Air Force One vì tổng tư lệnh quân đội bây giờ không có mặt trên đó. 

Lễ hội đơn giản

Các lễ hội trong dịp nhậm chức của Tổng Thống Barack Obama kéo dài 5 ngày.

Các lễ hội của Tổng Thống Donald Trump chỉ dự trù trong ba ngày.

Năm 1993, ông Bill Clinton tham dự 14 dạ vũ chính thức vào buổi tối ngày lễ nhậm chức. Năm 2017, ông Donald Trump sẽ chỉ tham dự ba dạ vũ. Ban tổ chức nói rằng giá vé tham dự cho mỗi người chỉ $50, phù hợp với túi tiền của giới công nhân đã ủng hộ ông Trump trong cuộc bầu cử.

Cuộc diễn hành truyền thống, gồm cả đi bộ và đi xe, dọc theo đại lộ Pennsylvania từ điện Capitol về Tòa Bạch Ốc, của các tổng thống tiền nhiệm kéo dài khoảng hơn 4 tiếng đồng hồ; với ông Trump chỉ trong 90 phút, được ghi nhận là ngắn kỷ lục. Chưa biết Tổng Thống Trump có bước xuống xe đi bộ, chào và bắt tay dân chúng đứng hai bên đường như các vị tiền nhiệm vẫn làm hay không. 

Biểu tình ủng hộ và chống đối

Nhiều con đường ở thủ đô Washington, DC sẽ bị đóng để bảo đảm an ninh cho buổi lễ. Các xe tải và xe buýt được bố trí quanh khu vực để làm chướng ngại vật ngăn chặn xe bom khủng bố.

Các quan sát viên tin rằng lễ nhậm chức của ông Trump không thu hút một số dân chúng khổng lồ như ông Obama năm 2009. Nhưng một điểm khác lạ so với những lễ nhậm chức của các tổng thống tiền nhiệm là sẽ có nhiều đoàn biểu tình ủng hộ cũng như chống đối và cảnh sát đã chuẩn bị để đối phó nếu xảy ra những chuyện rắc rối.

Bộ Trưởng Nội An Jeh Johnson (chính quyền Obama) hôm Thứ Sáu tuần trước phác họa kế hoạch an ninh đã được chuẩn bị, trong một buổi thuyết trình cho các cơ quan liên hệ tại một địa điểm bí mật ở Virginia. Ông ước lượng sẽ có khoảng từ 700,000 đến 900,000 người tham dự lễ nhậm chức của tân tổng thống, và 99 đoàn biểu tình bao gồm ủng hộ và phản đối. Tuy nhiên, ông nói rằng không có sự đe dọa đáng ngại nào vì “khủng bố quốc tế bây giờ khác xa với thời gian 2009-2013.” Nhưng ông khẳng định là mọi khả năng đều được vận dụng để đối phó kịp thời với những bất ngờ.

Theo lời ông Johnson, mối đe dọa từ trên không là đáng quan tâm nhất mặc dù máy bay và thiết bị bay không người lái đã bị cấm xâm nhập không phận Washington, DC. Ông cho biết hiện có những kỹ thuật đối phó tân tiến được áp dụng, tuy nhiên, ông không nói rõ chi tiết. Tổng cộng về nhân sự có 28,000 nhân viên thuộc nhiều cơ quan được triển khai bảo vệ an ninh, bao gồm Bộ Nội An, Sở Đặc Vụ, Bộ Giao Thông, Tuần Duyên, và nhiều sở cảnh sát ở Washington và vùng phụ cận. Thêm vào đó, sẽ có 7,800 lính Vệ Binh Quốc Gia được triển khai. 

Tẩy chay

Hơn 50 dân biểu Hạ Viện, hầu hết thuộc đảng Dân Chủ, tuyên bố tẩy chay, không tham dự lễ tuyên thệ nhậm chức của tân tổng thống.

Người ta chú ý đến một số nghệ sĩ tẩy chay hơn là có mặt trình diễn trong các buổi lễ hội. Một thành viên trong ca đoàn Mormon Tabernacle Choir và nghệ sĩ trong ban Rockettes tuyên bố rút lui sau khi tập thể của họ đồng ý nhận lời tham gia. Jennifer Holliday, ngôi sao nhạc kịch Broadway, nhận lời trình diễn, nhưng sau đó đổi ý. Trong số nhiều nghệ sĩ khác từ chối tham gia có thể kể tới Elton John, KISS, Celine Dion, Andrea Bocelli, Kanye West, Chainsmokers, Vince Nell,… Ông Sean Spicer, phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc tương lai, nói trên truyền hình Fox là “ông Trump không cần các diễn viên nổi danh vì ông đã là diễn viên nổi danh rồi.”

Ba thăm dò của Washington Post/ABC News, CNN/ORC, và viện Gallup cho thấy, vào thời điểm tuyên thệ nhậm chức, ông Donald Trump sẽ là tổng thống ít được tín nhiệm của quần chúng hơn hết kể từ hơn 40 năm qua.

44% dân Mỹ tin là ông Trump đủ điều kiện làm tổng thống so với 52% nói ông không đủ tư cách lãnh đạo, trong đó 41% mạnh mẽ phê phán ông. Tám trong 10 người Cộng Hòa đồng ý ông Trump và một tỷ lệ tương đương về phía người Dân Chủ không đồng ý. Tỷ lệ tán thành và không tán thành ngang nhau ở những người không theo hai chính đảng.

Ngay lập tức, ông Trump gởi tweet phê phán bài bác các thăm dò ấy, cho rằng đây là các thăm dò “gian lận.”

Sự hoài nghi lớn nhất về ông Donald Trump cho đến bây giờ là người ta không tin rằng ông có khả năng cân nhắc chọn lựa và quyết định hợp lý trong một vấn đề quan trọng ở vai trò tổng thống.

Dù sao lễ nhậm chức của tân tổng thống sẽ tiến hành êm ả như truyền thống dân chủ của nước Mỹ từ hơn 200 năm qua. Chi tiêu cho toàn bộ những lễ hội này ước lượng khoảng $200 triệu trong đó phí tổn lớn nhất là công tác an ninh.